- godzina
- ż IV, CMs. \godzinanie; lm D. \godzinain1. «dwudziesta czwarta część doby, jednostka czasu składająca się z sześćdziesięciu minut (skrót: h)»
Coś trwa godzinę, pół godziny, parę godzin.
Godziny lecą, płyną, przemijają, wloką się.
∆ Godziny biurowe, służbowe, urzędowe «czas urzędowania, czas pracy»∆ Godziny nadliczbowe «godziny pracy poza obowiązującym wymiarem czasu pracy»◊ Dobra, bita godzina «cały sześćdziesięciominutowy okres lub o kilka minut dłuższy»◊ Z godzinę «mniej więcej sześćdziesiąt minut»□ Co godzina, to nowina.2. «taka jednostka czasu oznaczona stałym kolejnym numerem (licząc od północy); układ wskazówek zegara na tarczy, wskazujący na daną porę dnia, bicie zegara lub inny sygnał informujący o porze dnia»Biła godzina ósma.
Trzeba sprawdzić, która godzina.
Zegar na ratuszu wskazuje godzinę jedenastą dwadzieścia.
◊ Wybiła godzina odwetu, powstania, zemsty «przyszedł czas, nadeszła chwila odwetu, powstania, zemsty»◊ Wybiła czyjaś (ostatnia) godzina «nadszedł czas czyjegoś zgonu, ktoś umiera»3. «pewien okres, pora; chwila, termin»Godziny poranne, południowe, wieczorne, nocne.
Późna, wczesna godzina.
Godziny otwarcia, zamknięcia sklepu.
Złe i dobre godziny życia.
Spotkanie o wyznaczonej godzinie.
∆ Godzina policyjna «ustalona przez władze administracyjne lub wojskowe godzina, po której ludności cywilnej nie wolno znajdować się na ulicach»∆ Godziny szczytu «godziny, w których jest największe nasilenie ruchu w komunikacji miejskiej, najwięcej klientów w placówkach handlowych, największe zapotrzebowanie na energię elektryczną itp.»◊ Czarna godzina «okres największych trudności, nieszczęść, kłopotów, zwłaszcza materialnych; także: ostatnie chwile, dni przed śmiercią własną lub kogoś bliskiego»◊ Ostatnie godziny «ostatnie chwile przed śmiercią»◊ Szara godzina «pora dnia, kiedy jest ciemnawo, szaro (o zmierzchu, rzadziej o świcie); szarówka»◊ Lada godzina «w najbliższym czasie, wkrótce, niebawem»◊ Nie wiedzieć, nie być pewnym dnia ani godziny «nie wiedzieć, kiedy co nastąpi; żyć w niepewności, niepokoju, w obawie przed niebezpieczeństwem»◊ Żyć z godziny na godzinę «żyć chwilą bieżącą, nie troszcząc się o przyszłość»4. «lekcja, wykład trwające czterdzieści pięć minut»Godziny szkolne.
Godzina historii, geografii, rysunków.
∆ Podział, siatka godzin «plan lekcji, wykładów, zajęć w szkole, na uniwersytecie itp.»5. górn. «znak mierniczy kierunkowy (zwykle pion); kierunek prowadzenia roboty górniczej»Trzymać się godziny, zejść z godziny.
Wieszać godziny.
godzinami «bardzo długo»Opowiadać coś, rozmawiać godzinami, całymi godzinami.
Słownik języka polskiego . 2013.
