kark

m III, D. -u, N. \karkkiem; lm M. -i

«tylna część szyi granicząca z grzbietem»

Gruby, szeroki, tłusty kark.

◊ Iść, jechać, lecieć, pędzić itp. na złamanie karku «iść, jechać, pędzić itp. bardzo szybko, na oślep, nie zwracając uwagi na niebezpieczeństwo»

◊ Mieć głowę na karku «być przedsiębiorczym, energicznym, umieć sobie w życiu radzić»

◊ Mieć sztywny, twardy kark «być dumnym, niezależnym»

◊ Mieć kogoś na karku a) «być przez kogoś gonionym, ściganym» b) «nie móc się od kogoś odczepić, znosić czyjeś przykre towarzystwo, niepożądaną obecność; być zmuszonym do utrzymywania kogoś»

◊ Mieć coś na karku «mieć kłopotliwe, przykre i pilne sprawy do załatwienia»

◊ Na karku «blisko, niedługo, wkrótce»

Zima na karku.

◊ Nadstawiać (za coś, za kogoś) karku «narażać się dla kogoś, dla jakiejś sprawy, poświęcać się»

◊ Pochylać, zginać, giąć itp. kark; mieć kark miękki, giętki itp. «ulegać czyjejś przemocy, stawać się pokornym; być uległym, schlebiać komuś»

◊ Odginać, podnosić, prostować itp. kark «upominać się o swoje prawa, buntować się»

◊ Siąść, wsiąść na czyjś kark, jechać na czyimś karku «natrzeć na kogoś, gonić kogoś, pędzić kogoś przed sobą»

◊ Siedzieć komuś albo u kogoś na karku «naprzykrzać się komuś, nudzić kogoś swoim towarzystwem; zmuszać kogoś do czegoś, domagać się czegoś»

◊ Stać komuś nad karkiem «pilnować kogoś»

◊ Skręcić, ukręcić czemuś kark «położyć czemuś kres, skończyć z czymś»

◊ Skręć, złam kark; idź, leć itp. na złamanie karku «niech cię licho weźmie, niech cię spotka co złego, idź, leć itp. do diabła, gdzie cię oczy poniosą»

◊ Ugiąć przed kimś karku «upokorzyć się»

◊ Wziąć sobie kogoś a. coś na kark «narobić sobie z kimś, z czymś kłopotu»

◊ Przysłać, sprowadzić komuś kogoś na kark; zwalić się, spaść itp. komuś na kark «narzucić komuś czyjąś osobę, czyjeś towarzystwo, opiekę nad kimś; być niemile widzianym, zjawić się nie w porę»

◊ Zgiąć, złamać komuś kark «pokonać kogoś, zmusić kogoś do uległości i posłuszeństwa»

◊ Złamać, skręcić kark «zrobić sobie krzywdę, zabić się, zginąć, doznać niepowodzenia»

◊ Zwalić, zrzucić coś z karku «pozbyć się czegoś, uwolnić się od kłopotów, zmartwień»

□ I na równej drodze kark skręcić można.