- karta
- ż IV, CMs. \kartarcie; lm D. kart1. «luźny kawałek papieru, różnego kształtu i różnej wielkości (często druczek, formularz, dokument); także: część składowa książki, zeszytu, czasopisma itp., obejmująca dwie stronice»
Czysta, zapisana karta.
Przewracać, rozcinać karty książki.
Wrzucać karty do urn wyborczych.
∆ Karta gwarancyjna «dokument wystawiany przez wytwórnię lub sklep, gwarantujący użytkownikowi bezpłatne usunięcie wad zakupionego przedmiotu, ujawnionych w okresie gwarancyjnym»∆ Karta katalogowa «karta zawierająca opis książki lub innego obiektu należącego do danej biblioteki, zbioru itp.»∆ Karta mobilizacyjna «pisemne wezwanie do służby wojskowej w wypadku powszechnej mobilizacji»∆ Karta powołania; karta wcielenia «pisemne wezwanie do odbywania czynnej służby wojskowej»∆ Karta pocztowa «prostokątny kawałek kartonu (czasem z rysunkiem, widoczkiem itp.) z miejscem na adres i na krótką korespondencję; pocztówka»∆ Karta pływacka, łowiecka, biblioteczna, rowerowa, żywnościowa itd. «dokument upoważniający jego posiadacza do korzystania z pewnych świadczeń lub przywilejów, do zajmowania się czymś itp.»∆ Karta pracy a. karta robocza; karta choroby a. chorobowa itp. «formularz służący do zapisywania przebiegu czyjejś pracy, choroby»∆ Karta rejestracyjna «dokument stwierdzający zarejestrowanie pojazdu lub przedsiębiorstwa handlowego albo przemysłowego w odpowiednim urzędzie»∆ Karta tytułowa «w książce: strona, na której umieszczone jest nazwisko jej autora, tytuł i niektóre inne dane bibliograficzne»∆ Karta wstępu a. wejścia; karta uczestnictwa «bilet lub zaproszenie upoważniające do wejścia gdzieś lub do brania udziału w czymś»∆ techn. Karta dziurkowana a. perforowana «karta, na której rejestruje się informację przez wybicie szeregu odpowiednio rozmieszczonych otworów; stosowana w maszynach licząco-analitycznych, w cyfrowych maszynach matematycznych oraz w obrabiarkach ze sterowaniem programowym»przen. «jedno z szeregu występujących po sobie wydarzeń; pewien odrębny okres»Ciemne, mroczne, bolesne karty w czyimś życiu.
Otwiera się nowa karta w historii narodu.
2. «spis i cennik potraw, przygotowanych do spożycia w danym dniu w restauracji, jadłodajni, kawiarni»Zamówić obiad z karty.
Wybrać wino, dania z karty.
3. zwykle w lm «prostokątne kawałki kartonu z kolorowymi umownymi znakami, służące do gry, do stawiania pasjansa itp.; tylko w lm: gra takimi kartonikami, gra w karty»Talia kart.
Sztuki z kartami.
Grać, posp. rżnąć w karty.
Tasować, rozdawać karty.
Zaglądać komuś w karty.
Wróżyć z kart.
Przegrać majątek, przepuścić pieniądze w karty.
Zgrać się w karty.
Siadać do kart.
Spędzić wieczór na kartach.
◊ Domek z kart «coś nierealnego lub nietrwałego»◊ Odkrywać, odsłaniać, wykładać karty; grać w odkryte a. otwarte karty «stawiać sprawę jasno, szczerze, otwarcie, nic nie ukrywając; wyjawiać swoje plany»◊ Postawić, rzucić coś na kartę, na jedną kartę «zaryzykować coś»◊ Stawiać karty «wróżyć komuś, posługując się kartami do gry»◊ Znać czyjeś karty «orientować się w czyichś zamierzeniach; znać czyjeś tajemnice»◊ Karta (nie) idzie komuś «komuś (nie) szczęści się, (nie) powodzi się w grze»□ Kto gra w karty, ten ma łeb obdarty.□ Kto nie ma szczęścia w kartach, ten ma szczęście w miłości.4. «deklaracja państwowa zapewniająca ogółowi lub pewnej grupie obywateli określone prawa i przywileje»Karta górnika, nauczyciela.
5. daw. «mapa»‹łac. z gr.›
Słownik języka polskiego . 2013.
