- kolej
- ż V, DCMs. \kolejei; lm M. -e, D. \kolejei1. «lądowe środki komunikacyjno-transportowe składające się z pociągów posuwających się po torach szynowych; linia i urządzenia tego rodzaju komunikacji i transportu; przedsiębiorstwo zarządzające tą komunikacją»
Kolej parowa, elektryczna.
Kolej szerokotorowa, wąskotorowa.
Kolej podmiejska.
Pracownik kolei.
Budować kolej.
Być zatrudnionym na kolei.
Kolej połączyła port ze stolicą.
∆ Kolej linowa «kolej, której wagony ciągnięte są przez linę napędową i poruszają się bądź po torze ułożonym na ziemi (kolej naziemna), bądź po linie nośnej (kolej napowietrzna a. wisząca)»∆ Kolej podziemna «metro»∆ techn. Kolej zębata «kolej stosowana przy dużych pochyłościach toru, posuwająca się po specjalnych zębatych szynach, po których toczy się koło zębate napędzane silnikiem»∆ przestarz. Kolej żelazna «kolej»2. «pociąg»Jechać, podróżować koleją.
◊ (do zn. 1 i 2): Do kolei, na kolej itp. «do pociągu; na dworzec kolejowy»Droga do kolei.
Spóźnić się na kolej.
3. «następstwo według ustalonego porządku; określony kolejnością czas, pora na coś; kolejność»Czekać na swoją kolej.
Przyszła kolej na coś.
∆ leśn. Kolej rębności, kolej rębu «przeciętny wiek drzewostanów, w którym są one wycinane w danym obrębie leśnym»◊ Z kolei rzeczy «w wyniku następstwa wydarzeń»◊ pot. Mieć nie wszystko po kolei «być niespełna rozumu; szwankować na umyśle»4. częściej w lm «bieg rzeczy, zmiana następujących po sobie zdarzeń, wypadków; losy»Niezwykłe koleje losu.
Zwykła kolej rzeczy.
Przechodzić dziwne koleje w życiu.
Życie toczyło się zwykłą koleją.
po kolei «jeden po drugim, za drugim; kolejno»z kolei1. «następnie»Wszyscy usiedli, z kolei on powstał.
2. «z rzędu, kolejno»To drugi z kolei wypadek.
Słownik języka polskiego . 2013.
