lato

lato
n III, Ms. lecie; lm D. lat
1. «najcieplejsza pora roku, trwająca na naszej półkuli od 24 czerwca do 23 września; okres upałów»

Gorące, skwarne, upalne, chłodne, deszczowe lato.

Wyjechać na lato.

Wynająć pokój na lato.

W lecie a. latem dni są długie.

◊ Babie lato a) «nitki pajęczyny unoszone przez wiatr w pogodne dni wczesnej jesieni» b) «pogodne dni wczesnej jesieni»
◊ Lato stulecia «lato wyjątkowo upalne, ze znikomą ilością opadów»
◊ Ktoś na to jak na lato «ktoś się chętnie na coś zgadza; coś się komuś bardzo podoba»
□ Kwiecień-plecień, bo przeplata, trochę zimy, trochę lata.
2. tylko w lm «forma supletywna rzeczownika rok (czas, w jakim Ziemia przebywa drogę dookoła Słońca)»

Lata mijają, płyną, przechodzą.

Coś się stało dwa lata temu.

Coś się stanie za trzy lata.

Wynająć mieszkanie na pięć lat.

Wyjechał z Polski na całe, na długie lata.

∆ Lata trzydzieste, pięćdziesiąte itd. (jakiegoś stulecia) «okres od roku trzydziestego do trzydziestego dziewiątego, od roku pięćdziesiątego do pięćdziesiątego dziewiątego itd. (danego stulecia)»
◊ Lata chude «okres niepowodzenia, nieurodzaju, biedy»
◊ Lata tłuste «okres powodzenia, zamożności, rozwoju»
◊ Całymi, długimi latami «bardzo długo, od dawna»
◊ Od (niepamiętnych, wielu) lat «od bardzo dawna»
◊ Po (wielu) latach «po bardzo długim czasie»
◊ Przed laty, dawnymi laty «bardzo dawno temu»
◊ Z biegiem lat «w miarę upływu czasu»
◊ Kopa lat, kopę lat «bardzo dawno, od bardzo dawna; także okrzyk poufały wyrażający radość z powodu spotkania osoby dawno nie widzianej»
◊ Sto lat (niech ktoś żyje) «konwencjonalna formuła życzeń urodzinowych, imieninowych itp.»
3. tylko w lm «forma supletywna rzeczownika rok, czas przez kogoś przeżyty; wiek»

Podeszłe, dojrzałe, młode lata.

Doczekać się czegoś na stare lata.

Dodawać, ujmować sobie lat.

Mieć, liczyć sobie dwadzieścia lat.

◊ Chrystusowe lata «33 rok życia»
◊ Matuzalowe a. matuzalemowe lata «długie życie, sędziwy wiek, późna starość»
◊ Mieć swoje lata «być dorosłym, w odpowiednim wieku do czegoś»
◊ Posunąć się w latach «postarzeć się»
◊ Wyglądać, nie wyglądać na swoje lata «wyglądać na tyle lat, ile się ma, wyglądać na młodszego, niż się jest w rzeczywistości»
□ Używaj świata, póki służą lata.

Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Look at other dictionaries:

  • lato — lato …   Dictionnaire des rimes

  • Lato — (Ancient Greek: polytonic|Λατώ [Stephanus of Byzantium, Ethnikon, s.v. Kamara] ) was an ancient city of Crete, the ruins of which are located approximately 3 km from the small town of Kritsa. The city was built in a defensible position… …   Wikipedia

  • lato (1) — {{hw}}{{lato (1)}{{/hw}}s. m. 1 (mat.) Segmento o retta che limita una figura geometrica piana | Segmento che congiunge due vertici consecutivi d un poligono | Ciascuna delle due semirette che delimitano un angolo. 2 (est.) Parte, banda: il lato… …   Enciclopedia di italiano

  • lato — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. n I, Mc. lecie {{/stl 8}}{{stl 7}} najcieplejsza pora roku, zaczynająca się dniem przesilenia letniego i trwająca do dnia równonocy jesiennej; na półkuli północnej od 24 VI do 23 IX : {{/stl 7}}{{stl 10}}Upalne, słoneczne …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • lato — lato, ta adjetivo 1. (antepuesto) Uso/registro: elevado. Que es muy extenso o amplio: Un lato desierto se extiende a ambos lados de las montañas. Un lato mar de hielo se divisaba desde el barco. Frases y locuciones 1. en sentido lato …   Diccionario Salamanca de la Lengua Española

  • Latö — (tib.: la stod) bezeichnet den westlichen Teil von Tsang (gtsang); siehe auch: Latö Lho (tib.: la stod lho; „Südliches Latö) Latö Chang (tib.: la stod byang; „Nördliches Latö“) Dies …   Deutsch Wikipedia

  • Lato — Relativement rare, le nom peut être d origine italienne ou polonaise. En Italie, où on le rencontre notamment dans les Pouilles, il devrait correspondre à l adjectif lato (= large). En Pologne, on pensera au nom lato (= été, année) …   Noms de famille

  • Lato — Lato, Insel, so v.w. Latta 2) …   Pierer's Universal-Lexikon

  • lato — lato, ta adjetivo dilatado, extenso*, amplio, ancho. ≠ estrecho, breve. * * * Sinónimos: ■ ancho, extenso …   Diccionario de sinónimos y antónimos

  • lato — adj. 1. Amplo; dilatado. 2. Extensivo. • s. m. 3.  [Portugal: Algarve] Baraço curto de pita …   Dicionário da Língua Portuguesa

  • latō — *latō germ.?, stark. Femininum (ō): nhd. Verzögerung; ne. delay (Neutrum); Rekontruktionsbasis: ae.; Etymologie: s. ing. *lēid , *lēd , *ləd , Verb …   Germanisches Wörterbuch

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”