mieszać

ndk I, \mieszaćam, \mieszaćasz, \mieszaćają, \mieszaćaj, \mieszaćał, \mieszaćany

1. «zmieniać położenie cząstek substancji płynnej lub sypkiej potrząsając, poruszając tą substancją albo poruszając czymś w tej substancji; łączyć ze sobą w ten sposób różne substancje; bełtać, rozrabiać»

Mieszać wapno.

Mieszać leki, trunki.

Mieszać herbatę łyżeczką.

Mieszać zupę w garnku.

Mieszać mąkę z cukrem.

◊ pot. Mieszać kogoś z błotem «wymyślać komuś grubiańsko, lżyć kogoś»

2. «dodawać, dokładać»

Mieszać obce wyrazy do ojczystego języka.

3. «wciągać kogoś do jakiejś akcji, do współdziałania; wtajemniczać, wplątywać, wciągać»

Mieszać kogoś w swoje sprawy.

4. «nie odróżniać jednego od drugiego, niesłusznie utożsamiać coś z czymś; mylić»

Mieszać nazwiska, fakty, pojęcia.

Mieszał braci ze sobą.

5. «wprawiać kogoś w zakłopotanie, powodować tremę; peszyć»

Mieszał go jej badawczy wzrok.

6. przestarz. «wprowadzać zamieszanie, dysharmonię w czymś; zakłócać, mącić»

dziś tylko we fraz. i w wyrażeniu: Mieszać komuś w głowie.

◊ Mieszać komuś szyki «przeszkadzać w wykonaniu czyichś zamiarów»

mieszać się

1. «łączyć się, wiązać się przez mieszanie; zmieniać się w mieszaninę»

Gazy łatwo mieszają się ze sobą.

przen. «występować razem, jednocześnie, łącząc się, przeplatając się»

Muzyka mieszała się z odgłosami burzy.

Barwy obrazu mieszały się w niekształtne plamy.

2. «wtrącać się do czegoś; wdawać się w coś»

Mieszać się do rozmowy.

Mieszać się w nieswoje sprawy.

3. «być niesłusznie utożsamianym z kimś, czymś, nie rozróżnianym, mylonym»

Mieszają się komuś ludzie, daty, fakty.

4. «stawać się zakłopotanym; mieć tremę, peszyć się»

Mieszać się na czyjś widok.

5. «stawać się bezładnym, chaotycznym; mącić się, kręcić się»

Myśli się komuś mieszają.