myśl

myśl
ż V, DCMs. \myślli; lm MD. \myślli
1. «czynność, funkcja, praca umysłu, zdolność myślenia; proces poznawczy, myślenie; władza psychiczna poznawcza, rozum, umysł; świadomość, pamięć»

Bieg, tok, nurt myśli.

Zaprzątać czymś myśl.

Coś nie może wyjść z myśli.

Myśl pracuje.

◊ Ani coś komuś w myśli nie postało, nie mogło postać «ktoś nawet przez chwilę o czymś nie pomyślał»
◊ (Ani) nawet (nigdy) coś komuś nie przeszło przez myśl, nie przyszło na myśl, że, aby… «ktoś nawet nie pomyślał o czymś, nie przypuszczał, że, aby…»
◊ Błądzić, bujać, krążyć gdzieś myślami «dumać, marzyć, rozmyślać, fantazjować o kimś, o czymś, zwykle nie o tym, co się dzieje w tej chwili»
◊ Być dobrej myśli «spodziewać się pomyślnego załatwienia sprawy, pomyślnego obrotu wydarzeń; nie tracić otuchy»
◊ Być pochłoniętym, zaprzątniętym (jakąś) myślą (myślami), myślą o kimś, o czymś; być zatopionym, pogrążonym w myślach «myśleć intensywnie o czymś, o kimś, nie zwracając uwagi na to, co się dzieje dokoła; myśleć tylko o jednym»
◊ Być gdzieś myślą, myślami «być zaabsorbowanym myśleniem o jakimś miejscu, nie tym, gdzie się ktoś znajduje, chcieć się tam znaleźć»
◊ Być nieobecnym myślą, myślami «myśleć o rzeczach nie związanych z sytuacją, nie zdawać sobie sprawy z tego, co się w danej chwili dzieje»
◊ Coś, ktoś nasuwa się komuś na myśl «coś, ktoś się komuś przypomina»
◊ Coś komuś przyszło (pot. wpadło) na myśl «ktoś o czymś pomyślał, wpadł na jakiś pomysł»
◊ Coś, ktoś komuś przywodzi na myśl (kogoś, coś) «coś, ktoś komuś się kojarzy z czymś, przypomina coś, kogoś»
◊ Coś komuś przeszło (przemknęło) przez myśl «ktoś sobie coś uświadomił, uprzytomnił, przypomniał sobie o czymś»
◊ Coś, ktoś staje (stoi) komuś w myśli «coś, ktoś się komuś przypomina; coś, ktoś staje w pamięci»
◊ Gubić się w myślach «snuć domysły, przypuszczenia; trudzić się bezowocnie nad rozwiązaniem, zrozumieniem czegoś»
◊ Mieć kogoś, coś na myśli «myśleć o kimś, o czymś; mieć kogoś, coś na względzie»
◊ Mówić, pisać, odpowiadać itp., co komuś na myśl przyjdzie «mówić, pisać, odpowiadać itp. bez zastanowienia, bez rozważania, mówić to, cokolwiek się pomyśli»
◊ Na myśl o czymś, o kimś, na myśl o tym, że… «gdy pomyślę, uprzytomnię sobie coś, kogoś, to…»
◊ Nie móc się pogodzić z myślą o czymś «nie móc uznać czegoś za możliwe, prawdopodobne; nie móc przejść nad czymś do porządku»
◊ Nie móc od czegoś, od kogoś oderwać myśli «myśleć o czymś, o kimś intensywnie, nie móc przestać myśleć»
◊ Ogarnąć, pojąć myślą «zrozumieć, pojąć rozumem»
◊ Przebiegać myślą fakty, zdarzenia, znajomych ludzi itp.; sięgać myślą wstecz, w przeszłość, w przyszłość «wspominać, rozpamiętywać przeszłość, przypominać sobie coś, kogoś; wyobrażać sobie przyszłość, myśleć o niej»
◊ Wracać myślą do czegoś, do kogoś «myśleć o czymś, o kimś ponownie, wspominać coś, kogoś»
◊ Wybiegać myślą naprzód «myśleć o przyszłości, przewidywać dalszy bieg, rozwój czegoś»
2. «wynik rozmyślań, skutek myślenia»
a) «wyobrażenie, pojęcie, sąd, wniosek; pogląd na coś»

Jasne, proste myśli.

Myśli się snują (po głowie).

Myśli się mącą, plączą.

Myśl błysnęła, przemknęła.

Myśl przenika, nurtuje, gnębi, nie daje spokoju.

med. Gonitwa myśli «chorobliwe przyśpieszenie toku myślenia, połączone zwykle z bezładnymi wypowiedziami, będące objawem pewnych chorób psychicznych lub zatruć»
◊ Czarne, złe myśli «ponure przypuszczenia, przewidywania»
◊ Złote myśli «czyjeś cenne, trafne i mądre sądy, sformułowania, maksymy»
◊ Wymiana myśli «wzajemne wypowiadanie swoich sądów, spostrzeżeń, poglądów; dyskusja»
◊ Czytać w czyichś myślach «odgadywać cudze sądy, to, o czym ktoś myśli»
◊ Dzielić się, podzielić się z kimś myślami «zwierzać, zwierzyć się komuś ze swoich poglądów, spostrzeżeń itp.»
◊ Zebrać, pozbierać, skupić, opanować myśli «skoncentrować na czymś uwagę, zastanowić się, skupić się; wrócić do równowagi myślowej»
b) «pogląd na świat, przekonanie; idea przewodnia, koncepcja»

Myśl historyczna, materialistyczna.

Myśl polityczna.

Wpływ obcej myśli.

∆ Myśl przewodnia utworu literackiego «główny problem, główna tendencja utworu literackiego»
◊ Być z kimś jednej myśli «mieć podobne poglądy, jednakowy sąd o czymś»
◊ Iść za czyjąś myślą «podzielać czyjś pogląd, stosować się do niego; śledzić tok czyjegoś rozumowania»
c) «zamiar, projekt, pomysł; chęć, pragnienie»

Genialna, świetna myśl.

Myśl wyjazdu nie daje komuś spokoju.

◊ Bić się, łamać się z myślami (z myślą) «nie móc się zdecydować na coś; wahać się»
◊ Coś (wszystko) idzie, jest, robi się, wiedzie się itp. po czyjejś myśli «coś (wszystko) staje się, dzieje się zgodnie z czyimś pragnieniem, intencją, wolą»
◊ Nosić się z myślą «mieć zamiar, zamierzać»
◊ Podsunąć, poddać, rzucić myśl; natchnąć myślą «podsunąć, poddać projekt; natchnąć ideą, pomysłem»
◊ W jakiejś myśli, z myślą o czymś, o kimś «z jakimś zamiarem, z jakąś intencją; ze względu na coś, na kogoś»
◊ W myśl czegoś «zgodnie z czyjąś wolą, chęcią; zgodnie z czymś»

Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

  • myśl — I {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż IVa, lm M. i {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} przedmiot, obiekt, twór myślenia : {{/stl 7}}{{stl 10}}Radosne, smutne, przygnębiające myśli. Myśl o szczęściu, o bliskich, o karierze.… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • Myśl.pl — Type Quarterly Format A4 Publisher The Bolesław I the Brave Foundation Editor Ireneusz Fryszkowski Founded 2006 Headquarters …   Wikipedia

  • myśl — 1. Bić się, łamać się z myślami «nie móc się zdecydować na coś; wahać się»: (...) biłem się z myślami, czy się żenić. W. Myśliwski, Widnokrąg. 2. Błądzić gdzieś myślami «myśleć o różnych rzeczach, nie koncentrując się na żadnej z nich»:… …   Słownik frazeologiczny

  • Myśl Karaimska (журнал) — Караимская мысль Myśl Karaimska …   Википедия

  • Mysl Karaimska (журнал) — …   Википедия

  • Mysl Karaimska — …   Википедия

  • Myśl Karaimska — …   Википедия

  • Russkaja Mysl — Русская мысль Beschreibung Russischsprachige Zeitschrift für Europa Verlag Société Nouvelle d …   Deutsch Wikipedia

  • na myśl — {{/stl 13}}{{stl 8}}{o czymś, o kimś} {{/stl 8}}{{stl 7}} przypomniawszy, uprzytomniwszy sobie kogoś, coś; pomyślawszy o kimś, o czymś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Drżeć ze strachu na myśl o egzaminie. Na myśl o szefie zgrzytał zębami. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • w myśl — {{/stl 13}}{{stl 8}}przyim., łączy się z dopełniaczem {{/stl 8}}{{stl 7}} wskazuje na podstawę prawną danej czynności; na mocy; zgodnie z : {{/stl 7}}{{stl 10}}W myśl rozporządzenia władz ograniczono sprzedaż alkoholu. W myśl ostatnich decyzji… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”