nie-

nie-
«pierwszy człon wyrazów złożonych pisany łącznie (wyjątkowo - z łącznikiem)»
a) «będący częścią przymiotnika złożonego oznaczającą zwykłe zaprzeczenie (cechy wyrażanej przez przymiotnik podstawowy), np. nieczytelny, niepełnoletni, nieżonaty, nierad, znaczny lub mały stopień nasilenia cechy, którą nazywa przymiotnik podstawowy, np. niedobry, niemiłosierny, niepospolity, niesłodki, niesłony»
b) «będący częścią przymiotnika złożonego (pochodnego od czasowników) oznaczającą niemożliwość realizacji tego, co oznacza podstawowy czasownik, np. nietykalny, niezaprzeczalny, niezniszczalny, nieustanny, nienaruszalny»
c) «będący częścią imiesłowów przymiotnikowych (występujących w funkcji przymiotników lub rzeczowników), odnoszących się do jakiejś stałej cechy, właściwości, lub nazywających jej nosicieli, np. nietłukący (nie ulegający stłuczeniu), niepalący (tytoniu w ogóle), niepijący (alkoholu w ogóle); nieograniczony (nie mający granic; całkowity, zupełny); nieulękły (nie znający lęku); niepocieszony (nie do pocieszenia)»
d) «będący częścią rzeczowników złożonych, oznaczającą brak lub przeciwstawność tego, co oznacza rzeczownik podstawowy, np. nieład, nietakt, niedyskrecja, niezgoda, nieszczęście; niesportowiec, niechrześcijanin; nie-Polak, nie-Kaszub»
e) «będący częścią rzeczowników złożonych (pochodnych od tematów czasownikowych) stanowiących nazwę wykonawców czynności lub nosicieli cech, np. nierób, nieuk, niewypał, niemowa»
f) «będący częścią rzeczowników odsłownych na -nie, -cie, oznaczającą ich zaprzeczenie, np. nielubienie, niezrobienie, nieposzanowanie, nieprzybycie»
g) «będący częścią przysłówków utworzonych - od zaprzeczonych przymiotników, np. niedobrze, nietrudno, niepodobna - od imiesłowów czynnych, np. nieinteresująco, niedowierzająco - od imiesłowów biernych, np. nieskończenie, niewyszukanie»
h) «będący częścią nielicznych zaimków i liczebników mających zupełnie inne znaczenie z przeczeniem nie i bez przeczenia, np. nieco, niecoś, niejaki, niejako, niektórzy, nieswój (niezdrów), niejeden (ten i ów; wielu)»
i) «będący częścią czasowników pochodnych od podstaw dziś nie używanych lub rzadkich, np. niedomagać, nienawidzić, niedowidzieć»
j) «będący częścią wyrazów pochodnych, utworzonych za pomocą różnych sufiksów od połączeń nie- z innymi wyrazami lub od wyrazów podstawowych mających nie- w swoim składzie słowotwórczym, np. niemowlęcy, niepodległościowy, nieprzyjacielski; nieśmiertelnik, niewolnica, nieruchomość, nieróbstwo, niegodziwiec; niepokoić, niewolić, niecierpliwić, niedołężnieć»

Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • nie — nie …   Dictionnaire des rimes

  • nie —  nie …   Hochdeutsch - Plautdietsch Wörterbuch

  • nie ma — nie było, nie będzie forma nieosobowa zaprzeczona czasownika być 1. «w połączeniu z rzeczownikami (lub odpowiednikami rzeczowników) zwykle w dopełniaczu tworzy zwroty oznaczające nieistnienie, brak czegoś, nieznajdowanie się w określonym miejscu …   Słownik języka polskiego

  • nie — I {{/stl 13}}{{stl 8}}mod. {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} tym wyrazem mówiący oświadcza, że nie istnieje stan rzeczy, o którym mowa:a) w połączeniu z czasownikami zaprzecza danej czynności, stanowi, procesowi :… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • nie ma — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. nos, nie było, nie będzie {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} nie istnieje, nie występuje : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nie ma kwadratowych kół. W Europie nie ma już lwów. Twierdzić, że Boga nie ma.… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • Nie Er — Nie Er, Chinese composer (1912–1935) This is a Chinese name; the family name is Nie. Nie Er (simplified Chinese: 聂耳; traditional Chinese: 聶耳; pinyin: Niè Ěr) (born Nie Shouxin (simplifie …   Wikipedia

  • nie — Adv; 1 zu keiner Zeit ↔ immer <nie lügen; nie Zeit haben; etwas nie ganz verstehen>: Ich werde nie vergessen, wie schön der Urlaub war 2 kein einziges Mal: Er war noch nie in London; Er hat mich noch nie betrogen; Sie ist verliebt wie nie… …   Langenscheidt Großwörterbuch Deutsch als Fremdsprache

  • Nie — Nie, ein verneinendes Nebenwort der Zeit, zu keiner Zeit, niemahls, im Gegensatze des je; so wohl von einer vergangenen als künftigen Zeit. Ich habe noch nie gesehen, den Gerechten verlassen, Ps. 37, 25. Es ist mir nie in den Sinn kommen, Jer. 32 …   Grammatisch-kritisches Wörterbuch der Hochdeutschen Mundart

  • nie ma co — I {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. odm. jak cz. mieć, pot. {{/stl 8}}{{stl 7}} nie warto : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nie ma co marzyć o podwyżce. Nie było co się tak denerwować. Nie macie co tu czekać. Nie masz co prosić, nic nie dostaniesz. Nie mamy co się… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • Nie Er — Nie Er, compositeur chinois (1912 1935) Nie Er (Chinois traditionnel : 聶耳 ; Chinois simplifié : 聂耳 ; Pinyin : Niè Ĕr) (né Nie Shouxin (Chinois traditionnel : 聶守信 ; Chinois simplifié : 聂守信 ;… …   Wikipédia en Français

  • Nie — Caractéristiques Longueur 26 km Bassin  ? Bassin collecteur Charente Débit moyen …   Wikipédia en Français

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”