no

1. «partykuła o charakterze ekspresywnym używana jako wzmocnienie trybu rozkazującego (lub jego znaczeniowych równoważników), niekiedy z odcieniem nalegania, perswazji; jako wzmocnienie trybu rozkazującego złożonego może wyrażać warunek, możliwość, przypuszczenie, powiązanie przyczynowe, czasem z odcieniem pogróżki»

Chodź no tu!

Przyznaj no się.

Siedź no spokojnie.

No, mówże!

No, idź już!

No, zaczynajmy.

No, dalej, śmiało!

No, chłopcy, prędzej!

Niech no on to zobaczy, zaraz będzie awantura.

Niech no ja go dopadnę, już on mnie popamięta!

Czekaj, niech no się ojciec dowie!

◊ Popatrz no, patrzcie no «zwroty wyrażające zdziwienie, zaskoczenie, podziw»

2. «partykuła używana dla nadania szczególnego charakteru ekspresywnego (zależnie od kontekstu i użytej intonacji) zdaniom lub ich częściom nie zawierającym form trybu rozkazującego»

No słucham cię.

No zobaczymy.

No dobrze, pojedziemy.

Chciał jak najlepiej, no ale mu nie wyszło.

No i co zrobimy?

No i cóż w tym złego?

No tak się złożyło.

Nie chcesz, no to trudno.

Idziecie? No, to do widzenia.

No, więc co robić?

∆ No nie a) «z intonacją twierdzącą: żywe zaprzeczenie»

No nie. To niemożliwe!

b) pot. «z intonacją pytajną: zachęta do potwierdzenia treści wypowiedzi przez rozmówcę»

To chyba najlepsze, no nie?

∆ No, no a) «wzmocnione no podkreślające podziw, uznanie, zdziwienie»

Ależ wypiękniała, no, no!

b) «wzmocnione no wyrażające pogróżkę lub żywy sprzeciw»

No, no, spróbuj tylko!

No, no, nie tak ostro!

∆ No proszę! «wyraz podziwu (czasem zdawkowego, czasem z odcieniem ironii) ze strony rozmówcy»

3. pot. «partykuła będąca równoważnikiem pytania, wyrażająca zwykle niecierpliwe oczekiwanie na odpowiedź»

Coś ci chcę powiedzieć… - No?

4. pot. «partykuła używana jako twierdząca odpowiedź na pytanie; tak jest»

Podoba ci się? - No.

Chcesz iść z nami? - No.