pokazać

dk IX, \pokazaćkażę, \pokazaćkażesz, \pokazaćkaż, \pokazaćał, \pokazaćany - pokazywać ndk VIIIa, \pokazaćzuję, \pokazaćzujesz, \pokazaćzuj, \pokazaćywał, \pokazaćywany

1. «dać coś zobaczyć, podać coś do obejrzenia; wskazać, zademonstrować coś»

Pokazać książkę, obraz, zdjęcie.

Pokazać komuś drogę do wyjścia.

Pokazywać sztuki magiczne.

Pokazać komuś, jak się robi na drutach.

◊ Pokazać figę «pokazać pięść z kciukiem umieszczonym między palcem wskazującym a środkowym na znak zaprzeczenia, odmowy itp.»

◊ Pokazać komuś drzwi «wyprosić kogoś za drzwi»

◊ Pokazać język «wysunąć język z ust na znak lekceważenia, pogardy, przekory»

◊ Pokazać pazury, rogi, zęby «zdradzić się z ukrywaną dotychczas siłą, okazać swoją siłę, moc»

◊ Pokazać (komuś) plecy «odwrócić się do kogoś tyłem; odejść, uciec skądś»

◊ Pokazywać kogoś palcami «publicznie piętnować kogoś»

◊ Nie móc, nie śmieć itp. pokazać komuś oczu «krępować się, wstydzić się, unikać spotkania z kimś»

2. «być widocznym źródłem informacji, być widocznym dowodem czegoś»

Zegar pokazuje godziny.

Termometr pokazuje temperaturę.

3. «dać dowód czegoś; okazać, przejawić, uzewnętrznić»

Pokazał prawdziwe oblicze.

Pokazał, co umie.

∆ Ja ci (jemu, wam) pokażę! «wykrzyknienie wyrażające gniew w połączeniu z pogróżką»

◊ Nie pokazać czegoś po sobie «nie dać czegoś poznać po sobie, nie uzewnętrznić czegoś, np. gniewu, zmieszania, radości, bólu»

pokazać się - pokazywać się

1. «dać się widzieć, stać się widocznym; wyłonić się, pojawić się»

Pokazać się w oknie.

Pokazały się komary.

Pokazały się pierwsze truskawki, kwiaty.

2. «przyjść do kogoś lub gdzieś, odwiedzić kogoś; pojawić się»

Nie pokazywał się w domu przez kilka dni.

3. «dać się poznać, ujawnić się, uzewnętrznić się»

Pokazać się z najlepszej strony.

4. przestarz. «wyjść na jaw, sprawdzić się, stać się oczywistym; okazać się»

To się jeszcze pokaże.

Pokazało się, że nie miał racji.