potoczyć

dk VIb, \potoczyćczę, \potoczyćczysz, \potoczyćtocz, \potoczyćczył, \potoczyćczony

1. «sprawić, aby coś się toczyło, przesuwało, popchnąć tocząc»

Potoczyć wózek, piłkę.

2. przestarz. «wykonać czymś szeroki ruch»

dziś żywe we fraz. Potoczyć (dookoła) spojrzeniem, wzrokiem, okiem «rozejrzeć się dookoła, spojrzeć kolejno na wszystkich»

potoczyć się

1. «tocząc posunąć się naprzód, polecieć obracając się wokół swej osi»

Kłębek potoczył się po podłodze.

Moneta potoczyła się pod ścianę.

Spadając potoczył się po schodach.

przen.

a) «pójść ciężkim lub chwiejnym krokiem; powlec się (zwykle o człowieku otyłym)»

Potoczyć się z trudem do wyjścia.

b) «o dźwiękach: zabrzmieć kolejno w wielu miejscach; przelecieć, przetoczyć się»

Potoczył się grzmot.

2. «o przedmiotach poruszających się na kołach (zwykle o pojazdach): wyruszyć w jakimś kierunku; pojechać jakimś pojazdem»

Parowóz potoczył się gładko po szynach.

Potoczyły się tramwaje, wozy.

Potoczył się na rowerze.

3. «o cieczy (zwłaszcza o kroplach cieczy): popłynąć, pociec»

Łzy potoczyły się po policzkach.

Fale potoczyły się do samych stóp.

4. «zacząć się rozwijać, odbywać, trwać; popłynąć»

Wypadki potoczyły się szybko.

Potoczyła się zdawkowa rozmowa.

Sprawa potoczyła się gładko.

Życie potoczyło się zwykłym trybem.

5. rzad. «tracąc równowagę zachwiać się, zatoczyć się»

Uderzony mocno potoczył się w tył.

Odepchnięto go tak silnie, że się potoczył.