przetrzeć

przetrzeć
dk XI, \przetrzećtrę, \przetrzećtrzesz, \przetrzećtrzyj, \przetrzećtarł, \przetrzećtarty - przecierać ndk I, \przetrzećam, \przetrzećasz, \przetrzećają, \przetrzećaj, \przetrzećał, \przetrzećany
1. «przesunąć czymś miękkim, gładkim po powierzchni czegoś; trąc, pocierając oczyścić, osuszyć lub wypolerować coś; wytrzeć»

Przetrzeć załzawione oczy.

Przecierać okulary.

Przetrzeć czoło chustką.

Przetrzeć podłogę szmatą.

Przetrzeć buty do połysku.

◊ Przetrzeć drogę, szlak, ścieżkę itp. «jadąc jakąś drogą przed innymi, uczynić ją łatwiejszą do przebycia, przejezdną; utorować drogę»
2. «przepuściwszy przez sito, oczyścić coś, rozdrobnić, uzyskać jednolitą masę»

Przetrzeć jarzyny, owoce.

3. zwykle w imiesł. biernym «częstym tarciem, noszeniem, używaniem nieco zniszczyć, podrzeć, podziurawić coś»

Rękawy przetarte na łokciach.

4. techn. «zwykle w odniesieniu do drewna: porżnąć piłą w tartaku; popiłować, rozpiłować»

Przecierać kłody na deski.

przetrzeć się - przecierać się
1. «ulec częściowemu zniszczeniu, zdarciu, podziurawieniu na skutek tarcia, noszenia, używania»

Spodnie przecierają się na kolanach.

Buty przetarły się na zgięciach.

2. «stać się jaśniejszym, wyraźniejszym, bardziej widocznym spoza jakiejś przesłony (np. spoza chmur); przejaśnić się»

Niebo się przetarło.

nieos.
pot. Przeciera się «zaczyna się robić dobra pogoda, znikają chmury; wypogadza się, przejaśnia się»
3. «nabrać kultury, ogłady, poloru, doświadczenia w obcowaniu z ludźmi, zwłaszcza w podróżach»

Przetrzeć się w świecie, między ludźmi.


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • przetrzeć — 1. Przecierać oczy «dziwić się czemuś bardzo»: Wkrótce obsługa przyniesie „podróżnemu” kartę menu. Z niedowierzaniem przecieramy oczy. Jest tu wszystko czego potrzeba wielbicielowi tradycyjnej kuchni. DD 13/07/2001. 2. Przetrzeć (komuś, czemuś)… …   Słownik frazeologiczny

  • przetrzeć (się) — {{/stl 13}}{{stl 7}}ZOB. przecierać (się) {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • przecierać się – przetrzeć się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} niszczyć się, przedzierać się, dziurawić się na skutek tarcia, częstego noszenia, używania : {{/stl 7}}{{stl 10}}Spodnie przecierają się na kolanach. Sweter przetarł się na… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • przecierać — → przetrzeć …   Słownik języka polskiego

  • szlak — Przetrzeć (komuś, czemuś) szlak zob. przetrzeć 2. Utarty szlak zob. utrzeć 3 …   Słownik frazeologiczny

  • poprzecierać — dk I, poprzecieraćam, poprzecieraćasz, poprzecieraćają, poprzecieraćaj, poprzecieraćał, poprzecieraćany 1. «przetrzeć, wytrzeć coś wielokrotnie; przetrzeć wiele czegoś» Poprzecierać szklanki, talerzyki. Poprzecierać posadzki. 2. «przez tarcie… …   Słownik języka polskiego

  • przecierać — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIIa, przecieraćam, przecieraća, przecieraćają, przecieraćany {{/stl 8}}– przetrzeć {{/stl 13}}{{stl 8}}dk Vb, przecieraćtrę, przecieraćtrze, przecieraćtrzyj, przecieraćtarł, przecieraćtarli, przecieraćtarty {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • droga — 1. Być na dobrej drodze «rozumować, myśleć prawidłowo»: (...) sprawiał wrażenie, że nie obchodzą go rewelacje Jakuba. – Jest pan na dobrej drodze, panie profesorze (...). M. Saramonowicz, Siostra. 2. Być na (dobrej, najlepszej, prostej) drodze do …   Słownik frazeologiczny

  • oko — 1. Ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało «zwrot podkreślający wyjątkowość i rzadkość czegoś»: (...) jeżeli zaufacie Ewangelii – zobaczycie rzeczy, których ani oko nie widziało, ani ucho nie słyszało, a które Bóg przygotował dla tych, co Go… …   Słownik frazeologiczny

  • przecierać — 1. Przecierać oczy «dziwić się czemuś bardzo»: Wkrótce obsługa przyniesie „podróżnemu” kartę menu. Z niedowierzaniem przecieramy oczy. Jest tu wszystko czego potrzeba wielbicielowi tradycyjnej kuchni. DD 13/07/2001. 2. Przetrzeć (komuś, czemuś)… …   Słownik frazeologiczny

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”