przewrócić

przewrócić
dk VIa, \przewrócićcę, \przewrócićcisz, \przewrócićwróć, \przewrócićcił, \przewrócićcony - przewracać ndk I, \przewrócićam, \przewrócićasz, \przewrócićają, \przewrócićaj, \przewrócićał, \przewrócićany
1. «spowodować upadek (czyjś lub czegoś); wywrócić, obalić kogoś, coś»

Przewrócić krzesło, kieliszek.

Silny wiatr przewrócił płot.

Przewrócił słabszego kolegę.

◊ Przewrócić koziołka, kozła «fiknąć koziołka, kozła»
2. «odwrócić coś spodem na wierzch, do góry; obrócić coś na bok, na drugą stronę»

Przewrócić talerz do góry dnem.

Przewracać naleśniki na patelni.

Przewrócić sukienkę na lewą stronę.

Fale przewróciły kajak.

Przewracać stronice książki.

◊ Przewracać oczami a) «poruszać gałkami oczu patrząc w górę lub w bok; łypać oczami» b) «kokietować kogoś, zachowywać się kokieteryjnie, zalotnie, uwodzicielsko»
◊ Przewrócić coś do góry nogami «zrujnować, zburzyć istniejący porządek; zrobić zamieszanie, bałagan»
3. częściej ndk «przerzucać coś z miejsca na miejsce; szperać, grzebać w czymś, najczęściej szukając w szufladzie, w szafie»
◊ Przewrócić (przewracać) komuś w głowie, posp. we łbie «wzbudzić (budzić) w kimś zbytnią pewność siebie, zarozumiałość»
przewrócić się - przewracać się
1. «stracić równowagę; wywrócić się; upaść na bok lub spodem do góry, na wierzch»

Łyżwiarka przewróciła się.

Łódź przewróciła się do góry dnem.

Samochód przewrócił się do rowu.

◊ Coś przewróciło się do góry nogami «coś zmieniło się radykalnie, zasadniczo, z gruntu»
◊ Przewróciło się komuś w głowie, posp. we łbie «ktoś stał się zarozumiały, pyszałkowaty»
posp. Przewracają się komuś kiszki, wnętrzności, flaki, bebechy «ktoś jest wzburzony, zirytowany z jakiegoś powodu»
2. «zmienić pozycję, obrócić się na bok, na drugą stronę; przekręcić się»

Przewrócić się na wznak, na drugi bok.

Przewracać się na tapczanie z boku na bok.

Pies przewrócił się na grzbiet.

Samolot przewrócił się na skrzydła.

pot. Ktoś przewraca się, przewróciłby się w grobie «zwrot używany w sytuacji, w której coś byłoby rażące dla osoby dziś nie żyjącej, sprzeczne z jej zasadami, wywołałoby jej zgorszenie, oburzenie»

Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Look at other dictionaries:

  • przewrócić — komuś w głowie, posp. we łbie «wzbudzić w kimś zbytnią pewność siebie, zarozumiałość»: Czasem jednak myślę, że popularność może przewrócić Ani w głowie. TSt 7/2000. Ktoś ma przewrócone w głowie, we łbie zob. głowa 51. Przewracać oczami zob. oko… …   Słownik frazeologiczny

  • przewrócić (się) — {{/stl 13}}{{stl 7}}ZOB. przewracać (się) {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • przewrócić [wywrócić] — {{/stl 13}}{{stl 8}}{coś} {{/stl 8}}na nice {{/stl 13}}{{stl 7}} zmienić coś zupełnie, całkowicie odwrócić znaczenie czegoś, nadać czemuś odwrotną wartość : {{/stl 7}}{{stl 10}}Wywrócić czyjeś słowa na nice. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • przewrócić się — 1. Ktoś przewraca się, przewróciłby się w grobie «zwrot używany w sytuacji, w której coś byłoby rażące dla osoby już nieżyjącej, sprzeczne z jej zasadami, wywołałoby jej zgorszenie, oburzenie»: (...) ojciec Halinki w grobie by się przewrócił,… …   Słownik frazeologiczny

  • przewracać – przewrócić — {{/stl 13}}{{stl 8}}{coś} {{/stl 8}}do góry nogami {{/stl 13}}{{stl 7}} robić w czymś bałagan, przestawiać, mieszać, przemieszczać wszystko (zwykle szukając czegoś) : {{/stl 7}}{{stl 10}}Przewrócić dom do góry nogami w poszukiwaniu pieniędzy.… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • przewracać się – przewrócić się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} tracąc równowagę, wywracać się, upadać na bok lub spodem do góry : {{/stl 7}}{{stl 10}}Przewrócić się na ślizgawce. Często się przewracał, potykając się o kamienie. {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • przewracać — → przewrócić …   Słownik języka polskiego

  • przewracać — Przewrócić komuś w głowie, posp. we łbie «wzbudzić w kimś zbytnią pewność siebie, zarozumiałość»: Czasem jednak myślę, że popularność może przewrócić Ani w głowie. TSt 7/2000. Ktoś ma przewrócone w głowie, we łbie zob. głowa 51. Przewracać oczami …   Słownik frazeologiczny

  • zwalić — dk VIa, zwalićlę, zwalićlisz, zwal, zwalićlił, zwalićlony zwalać ndk I, zwalićam, zwalićasz, zwalićają, zwalićaj, zwalićał, zwalićany 1. «waląc, rzucając, zgromadzić coś w jednym miejscu, zsypać razem, bezładnie; zrzucić z góry na dół» Zwalić… …   Słownik języka polskiego

  • przewracać — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIIa, przewracaćam, przewracaća, przewracaćają, przewracaćany {{/stl 8}}– przewrócić {{/stl 13}}{{stl 8}}dk VIIb, przewracaćcę, przewracaćci, przewracaćwróć, przewracaćcony {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1 …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”