- skręcić
- dk VIa, \skręcićcę, \skręcićcisz skręć, \skręcićcił, \skręcićcony - skręcać ndk I, \skręcićam, \skręcićasz, \skręcićają, \skręcićaj, \skręcićał, \skręcićany1. «spoić, zespolić, połączyć ze sobą luźne, równolegle ułożone włókna, nici itp., kręcąc je razem, np. robiąc linę, powróz»
Skręcić linę z włókien konopi, ze stalowych drutów.
Skręcić sznurek z lnu.
2. «złączyć, zespolić elementy czegoś w całość przez wkręcenie śrub»Skręcić regały.
3. «nadać czemuś kształt spirali, sprężyny, zwijki, świdra, obracając dokoła osi pionowej lub poziomej; kręcąc zwinąć coś, spowodować wygięcie się, powyginanie się czegoś»Skręcić papier w rulon.
Skręcić drut w spiralę.
Szyny skręcone w pożarze.
∆ Skręcić nogę, rękę «rozciągnąć lub naderwać torebkę stawową i wiązadła stawowe nogi, ręki»◊ Skręcić papierosa «zrobić papierosa domowym sposobem, zawijając tytoń w bibułkę»◊ Głód, ból itp. skręca kogoś, skręca komuś kiszki, wnętrzności, pot. kogoś aż skręca (z głodu, z bólu itp.) «ktoś jest bardzo głodny, kogoś bardzo boli itp.»◊ pot. Skręcić kark, łeb «ulec wypadkowi, ponieść śmierć na skutek wypadku»◊ Zima skręciła kark, mróz skręcił kark «nastąpiło przesilenie; zima, mróz skończyły się»4. «zmienić kierunek drogi, skierować się w inną stronę; zmienić pozycję, położenie czegoś»Skręcić w lewo, w prawo.
Skręcić w przecznicę.
Skręcić do lasu, w las.
Samochód skręcił w polną drogę.
Tramwaj skręcił na inny tor.
Skręcił czołgiem w miejscu.
5. częściej ndk «o drodze, rzece lub innym szlaku: odchylać się pod jakimś kątem w stosunku do poprzedniego odcinka»Szosa skręcała do miasteczka.
Szlak nagle skręcał.
Rzeka skręcała w dolinę.
6. posp. «popełnić jakąś nieuczciwość; skłamać, oszukać, ukraść coś»Skręcił ojcu pieniądze.
Nie powiedział prawdy, skręcił.
skręcić się - skręcać się1. «zostać skręconym, ulec skręceniu; zwinąć się»Liście skręciły się od suszy.
Włosy skręciły się w pierścionki.
I szły pary po parach hucznie i wesoło, rozkręcało się, znowu skręcało się koło, jak wąż olbrzymi, w tysiąc łamiący się zwojów. (Mickiewicz)
◊ pot. Kiszki się komuś skręcają «ktoś jest bardzo głodny»◊ Wszystko się w kimś skręca ze zdenerwowania, z niepokoju, ze złości itp. «ktoś jest bardzo zdenerwowany, niespokojny, zły itp.»2. «przybrać pozycję skurczoną, skulić się, zgarbić się»Skręcać się z bólu.
Pies skręcił się w kłębek.
◊ pot. Skręcać się ze śmiechu «śmiać się do rozpuku, bardzo serdecznie, niepohamowanie»przen. częściej ndk «nie móc opanować jakichś uczuć; nie móc sobie dać rady z powodu niepokoju, zdenerwowania, ciekawości itp.»Skręcać się z radości, z zazdrości.
Skręcać się z niepokoju, z oburzenia.
Mało się nie skręcił z tęsknoty.
Słownik języka polskiego . 2013.
См. также в других словарях:
skręcić — 1. Głód, ból skręca kogoś, skręca komuś kiszki, wnętrzności; kogoś aż skręca (z głodu, z bólu itp.) «ktoś odczuwa coś (np. głód, ból) intensywnie»: Przez to jego milczenie nawet nie zjedliśmy, co nam matka na drogę uszykowała, lecz bałem się… … Słownik frazeologiczny
skręcać się – skręcić się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} ulegać skręceniu; zwijać się : {{/stl 7}}{{stl 10}}Skręcać się pod wpływem wysokiej temperatury. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}2. {{/stl 12}}{{stl 7}} przybierać… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
złamać [skręcić] kark — {{/stl 13}}{{stl 8}}pot. {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} zabić się; ulec poważnemu wypadkowi : {{/stl 7}}{{stl 10}}Spadł z drabiny i złamał sobie kark. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}2. {{/stl… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
skręcać — → skręcić … Słownik języka polskiego
kark — 1. Giąć, zginać grzbiet, kark; schylać, pochylać głowę, kark przed kimś, przed czymś «poddawać się czyjejś władzy, ulegać komuś, pokornieć»: Ale Mania była harda i – podobnie jak Edward – przed nikim karku nie zginała. D. Koral, Wydziedziczeni. 2 … Słownik frazeologiczny
kark — m III, D. u, N. karkkiem; lm M. i «tylna część szyi granicząca z grzbietem» Gruby, szeroki, tłusty kark. ◊ Iść, jechać, lecieć, pędzić itp. na złamanie karku «iść, jechać, pędzić itp. bardzo szybko, na oślep, nie zwracając uwagi na… … Słownik języka polskiego
poskręcać — dk I, poskręcaćam, poskręcaćasz, poskręcaćają, poskręcaćaj, poskręcaćał, poskręcaćany 1. «skręcić, zwinąć wiele czegoś; skręcić coś w wielu miejscach» Wybuch poskręcał szyny, przewody. Fryzjer zbyt mocno poskręcał włosy. 2. «o większej liczbie… … Słownik języka polskiego
skręcać — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIIa, skręcaćam, skręcaća, skręcaćają, skręcaćany {{/stl 8}}– skręcić {{/stl 13}}{{stl 8}}dk VIIb, skręcaćcę, skręcaćci, skręć, skręcaćcony {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} łączyć… … Langenscheidt Polski wyjaśnień
łeb — 1. pot. Biec, gnać, lecieć, pędzić, uciekać itp. na łeb na szyję, na złamanie karku «biec, uciekać itp. bardzo szybko, co tchu, w wielkim pośpiechu, nie zwracając uwagi na przeszkody i niebezpieczeństwo»: (...) wdział swoje połatane buty i,… … Słownik frazeologiczny
skręcenie — n I 1. rzecz. od skręcić. 2. mat. «liczba będąca miarą odchylenia w danym punkcie krzywej od położenia w płaszczyźnie» skręcenie się rzecz. od skręcić się … Słownik języka polskiego
