ściągać

ndk I, \ściągaćam, \ściągaćasz, \ściągaćają, \ściągaćaj, \ściągaćał, \ściągaćany - ściągnąć dk Va, \ściągaćnę, \ściągaćniesz, \ściągaćnij, \ściągaćnął, \ściągaćnęła, \ściągaćnęli, \ściągaćnięty, \ściągaćnąwszy

1. «ciągnąc opuszczać na dół, usuwać skądś; zsuwać»

Ściągnąć obrus ze stołu.

Ściągnąć banderę z masztu.

Ściągnąć statek z mielizny.

2. «ciągnąc zdejmować coś z czegoś lub z kogoś (zwykle jakąś część ubrania)»

Ściągnąć z rannego koszulę.

Ściągnąć rękawiczki, buty.

Ściągnąć pierścionek z palca.

Ściągnąć skórę z zająca, z węgorza.

◊ Ściągnąć kogoś z łóżka «zmusić kogoś do wstania z łóżka, obudzić»

3. «mocno związywać, ściskać czymś, np. pasem, sznurkiem; ciągnąc zaciskać; zwykle w ndk - o pasie, rzemieniu itp.: ciasno opasywać»

Ściągnąć walizkę rzemieniem.

Ściągnąć sukienkę paskiem.

Pasek ściąga talię.

∆ Ściągać konia; Ściągać cugle, lejce, wodze «ciągnąc mocno lejce, cugle, hamować konia, osadzać go w miejscu»

4. «stopniowo, powoli przybywać gdzieś z wielu miejsc, schodzić się»

Widzowie ściągali do cyrku.

Trzoda ściągała z pastwisk.

5. «gromadzić, skupiać, przyciągać»

Ściągał do domu drewno na opał.

∆ Ściągać (z kogoś) podatki, należności, opłaty itp. «zmuszać kogoś do zapłacenia podatków, do uiszczenia należności, opłat itp.; egzekwować»

◊ Ściągać czyjeś spojrzenia, oczy, wzrok, uwagę «zwracać na siebie uwagę, stawać się przedmiotem zainteresowania»

◊ Ściągać na siebie gniew, nieszczęście, hańbę, niełaskę itp. «prowokować, kierować na siebie, wywoływać gniew, nieszczęście, hańbę, niełaskę itp.»

6. «powodować czyjeś przybycie w dane miejsce; sprowadzać, zwabiać, przyciągać, być przyczyną gromadzenia się, schodzenia się gdzieś»

Ściągnąć córkę do siebie na wieś.

Ściągnąć najlepszych lekarzy do chorego.

Ściągnąć przyjaciela z zagranicy.

Występy jej ściągały tłumy.

Wystawa ściągnęła wielu zwiedzających.

Ściągnąć posiłki.

Ściągnąć pomoc.

Ściągać na siebie przeciwnika.

◊ Ściągnąć sobie kogoś na kark «spowodować niepożądane przybycie kogoś»

7. «odprowadzać, wydobywać skądś ciecz za pomocą rur, drenów itp.; zlewać, odciągać, wypompowywać»

Ściągać piwo z antałka, z beczki.

Ściągać wino z gąsiora do butelek.

Ściągać ropę z rany.

8. «powodować zmniejszenie się czegoś, np. przez kurczenie, marszczenie, wysuszanie»

Ściągnąć brwi.

Twarz ściągnięta z zimna, z bólu.

∆ Środki ściągające «leki o działaniu przeciwzapalnym, kurczące naczynia krwionośne i hamujące krwawienia, działające słabo znieczulająco i przeciwbakteryjnie; stosowane w schorzeniach skóry i błon śluzowych»

9. pot. «zabierać po kryjomu cudzą własność; kraść»

Ściągnąć komuś sto złotych.

10. uczn. «odpisywać rozwiązane zadanie szkolne od kolegi lub ze ściągaczki; korzystać na lekcji po kryjomu z książki albo z zeszytu przy odpowiedzi ustnej lub pisemnej»

Ściągać na klasówce.

Ściągnąć rozwiązanie zadania.

ściągać się - ściągnąć się

1. «opasywać się czymś ciasno, ściskać się czymś»

Ściągnąć się paskiem.

2. «ulec skurczeniu»

Twarz ściągnęła się od mrozu.

3. jęz. «ulegać kontrakcji, redukować się»