twarz

twarz
ż VI, DCMs. -y; lm M. -e, D. -y
«przednia strona głowy ludzkiej»

Okrągła, pełna, pociągła, szczupła, wydłużona twarz.

Brzydka, nalana, odrażająca twarz.

Ascetyczna, rasowa twarz.

Pomarszczona, wychudzona, zniszczona, zwiędła twarz.

Czerstwa, ogorzała, opalona twarz.

Spokojna, surowa, skupiona, sympatyczna, szczera twarz.

Twarz jak piąstka, jak księżyc w pełni.

Owal, rysy, wyraz twarzy.

Krew napływa komuś do twarzy, ucieka z twarzy.

Ukryć twarz w dłoniach.

Całować kogoś w twarz, po twarzy.

Twarz blednie, oblewa się rumieńcem, płonie, rozpromienia się, rozjaśnia się, rumieni się.

Twarz się komuś rozjaśniła, rozpogodziła.

◊ Blada twarz «w literaturze o tematyce indiańskiej: człowiek białej odmiany»
◊ Coś (wzruszenie, radość, strach itp.) maluje się na czyjejś twarzy «coś (wzruszenie, radość, strach itp.) uzewnętrznia się, odzwierciedla się na czyjejś twarzy»
◊ Krzyknąć, powiedzieć komuś w twarz, zwykle jakieś oskarżenie, zarzuty, coś obraźliwego «krzyknąć, powiedzieć bezpośrednio do kogoś, obrazić kogoś, oskarżyć o coś otwarcie, w jego obecności»
◊ Roześmiać się komuś w twarz «roześmiać się lekceważąco, wyzywająco, bezczelnie, wprost do kogoś, z jego poleceń, zarządzeń, wypowiedzi itp.»
◊ Leżeć, siedzieć, stać itp. twarzą do czegoś, do kogoś «leżeć, siedzieć, stać itp. mając twarz skierowaną w stronę czegoś, kogoś»
◊ Mieć słońce, wiatr w twarz, komuś słońce świeci, wiatr wieje w twarz «ktoś idzie, stoi zwrócony twarzą w kierunku słońca, pod wiatr»
◊ Komuś jest, nie jest w czymś do twarzy «ktoś w czymś (w jakimś stroju) ładnie, nieładnie wygląda»
◊ Mienić się na twarzy, twarz się komuś mieni «rumienić się i blednąć na przemian; objawiać mimiką wzruszenie, ból itp.»
◊ Padać na twarz przed kimś a) «padać przed kimś przywierając twarzą do ziemi na znak czci, hołdu» b) «być w stosunku do kogoś czołobitnym, uniżonym»
◊ Spotkać się, stanąć z kimś twarz w twarz, twarzą w twarz «stanąć blisko koło kogoś mając twarz zwróconą w jego stronę»
◊ Stanąć twarzą w twarz z czymś (np. z niebezpieczeństwem) «bezpośrednio, blisko zetknąć się z czymś»
◊ Znać kogoś z twarzy «znać kogoś z widzenia, nieosobiście»
◊ Twarz się komuś wyciąga, wydłuża «ktoś robi zawiedzioną minę, jest zawiedziony»
◊ Stracić twarz; zachować twarz «stracić szacunek w oczach ludzi; być wiernym swoim zasadom, przekonaniom w trudnej sytuacji, wymagającej zajęcia stanowiska»
pot. Zrobić twarz «kosmetycznie upiększyć twarz, umalować, upudrować się»
przen. «człowiek, osoba»

Spotkał wiele znajomych twarzy.

Na zebraniu były same nowe twarze.


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Нужно сделать НИР?

Look at other dictionaries:

  • twarz — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. ż IVb, lm M. e {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} przód głowy człowieka (od czoła po brodę); oblicze, fizjonomia : {{/stl 7}}{{stl 10}}Blada, drobna, gładka, koścista, okrągła, ogorzała,… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • twarz — 1. Blada twarz «w literaturze o tematyce indiańskiej: człowiek białej rasy»: Tędy miał jasnowłosy Jeleń Rączy wybiegać wprost do wodopoju, jeszcze przed wschodem słońca, gdy blade twarze w domu, powyżej obozu, spać będą snem mocnym, borsuczym. M …   Słownik frazeologiczny

  • twarz pokerzysty — {{/stl 13}}{{stl 7}} twarz niewyrażająca jakichkolwiek uczuć, emocji; nieporuszona : {{/stl 7}}{{stl 10}}Zasiąść do rozmów z twarzą pokerzysty. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • twarz wydłuża się – wydłużyła się [wyciąga się – wyciągnęła się] — {{/stl 13}}{{stl 8}}{komuś} {{/stl 8}}{{stl 7}} ktoś robi zawiedzioną minę, okazuje smutne zaskoczenie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Twarze się dzieciom wydłużyły, że nie będzie wycieczki. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • twarzą w twarz — {{/stl 13}}{{stl 8}}przysł. {{/stl 8}}{{stl 7}} w odniesieniu do ludzi: blisko i przodem do siebie, mając bezpośrednio przed sobą kogoś odwróconego przodem : {{/stl 7}}{{stl 10}}Spotkała się twarzą w twarz z pierwszym mężem. Siedzieć z kimś… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • dostawać – dostać w twarz [po twarzy] — {{/stl 13}}{{stl 7}} być bitym po twarzy, zostać uderzonym w twarz : {{/stl 7}}{{stl 10}}Dostać po twarzy od matki. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • robić – zrobić twarz — {{/stl 13}}{{stl 8}}pot. {{/stl 8}}{{stl 7}} robić makijaż : {{/stl 7}}{{stl 10}}Kosmetyczka zrobiła komuś twarz. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • stanąć [znaleźć się] twarzą w twarz — {{/stl 13}}{{stl 8}}{z kimś, z czymś} {{/stl 8}}{{stl 7}} zetknąć się z czymś blisko, znaleźć się w bezpośrednim kontakcie z czymś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ktoś stanął, znalazł się twarzą w twarz z niebezpieczeństwem. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • trupia cera [twarz] — {{/stl 13}}{{stl 7}} trupio blada cera, twarz; chorobliwa bladość : {{/stl 7}}{{stl 10}}Anemik o trupiej cerze. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zachować [uratować] twarz — {{/stl 13}}{{stl 7}} zdołać zachować dobrą opinię, reputację, szacunek u innych : {{/stl 7}}{{stl 10}}Trzeba pomyśleć, jak zachować twarz po tym, co się stało. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”