- układ
- m IV, D. -u, Ms. \układadzie; lm M. -y1. «uporządkowany szereg przedmiotów, zdarzeń itp., zestawienie, ułożenie czegoś według określonych zasad, właściwości; sposób rozmieszczenia czegoś»
Układ wyrazów w zdaniu.
Układ strun w fortepianie.
Interesujące układy barwne (na pasiakach).
Balet w układzie znanego choreografa.
Chronologiczny układ faktów.
Przejrzysty układ książki.
Tematyczny układ zbioru znaczków pocztowych.
Alfabetyczny układ słownika.
Dwuszpaltowy układ czasopisma.
∆ druk. Układ graficzny (jakiegoś wydawnictwa) «rozmieszczenie tekstu, ilustracji, ozdób itp. w książce, gazecie, na plakacie itp.»∆ mat. Układ współrzędnych «zestawienie linii osi współrzędnych, względem których określamy położenie punktów»2. «struktura, całość składająca się z powiązanych wzajemnie elementów; system»∆ anat. Układ krwionośny «zespół naczyń rozprowadzających krew (tętnic, żył, naczyń włosowatych) i serce, którego praca warunkuje krążenie krwi; krwiobieg»∆ Układ nerwowy «zespół narządów organizmu ludzkiego i zwierzęcego odbierających bodźce ze świata zewnętrznego i wewnętrznego, przewodzących podrażnienia nerwowe, oraz kierujących odruchami organizmu»∆ astr. Układ Słoneczny «zespół ciał niebieskich, złożony ze Słońca i obiegających dokoła niego, jako ciała centralnego, dziewięciu planet i ich satelitów (księżyców), tysięcy planetoid oraz komet, meteorów i rozsianego w przestrzeni międzyplanetarnej gazu i pyłu»∆ chem. Okresowy układ pierwiastków chemicznych «zestaw wszystkich pierwiastków chemicznych, uszeregowanych według ich rosnącej liczby atomowej i powtarzających się periodycznie ich właściwości chemicznych i fizycznych»∆ mat. Układ równań «zestawienie równań, które mają być wszystkie spełnione przez te same wartości niewiadomych»∆ metrol. Układ jednostek miar «usystematyzowany zbiór jednoznacznie określonych jednostek miar wielkości fizycznych»3. «umowa, porozumienie, zawierane zwykle między państwami, dotyczące spraw politycznych, gospodarczych, kulturalnych itp.»Układ rozejmowy.
Układ o współpracy kulturalnej.
Układ między państwami.
Podpisać układ.
Coś przyznane na mocy układu.
∆ Zbiorowy układ pracy «pisemna umowa zawierana między związkiem zawodowym a organem administracji gospodarczej lub zrzeszeniem pracodawców, ustalająca m.in. warunki pracy i płacy oraz wzajemne zobowiązania stron»4. zwykle w lm «pertraktacje, rozmowy zmierzające do zawarcia porozumienia, umowy»Układy w sprawie zawieszenia broni.
Układy między przedstawicielami rządów.
Prowadzić układy.
Zerwać układy.
Przystąpić do układów.
5. zwykle w lm, pot. «powiązania, relacje w zbiorowości»Układy towarzyskie.
Ktoś ma dobre układy w pracy.
□ Na układy nie ma rady.6. techn. «zespół części maszyny, urządzenia wykonujący określoną pracę»Układ kierowniczy, hamulcowy, zapłonowy ciągników, samochodów.
Układ celowniczy (aparatu fotograficznego).
Układ nośny śmigłowca.
Układ pamięci komputera.
Słownik języka polskiego . 2013.
