użyć

dk Xa, użyję, użyjesz, użyj, użył, użyty - używać ndk I, \użyćam, \użyćasz, \użyćają, \użyćaj, \użyćał, \użyćany

1. «posłużyć się czymś, zastosować coś jako środek, narzędzie; zużytkować»

Nieumiejętnie czegoś używać.

Używać czegoś do pracy, na co dzień, od święta.

Użyć perswazji, podstępu, pretekstu, przemocy, siły, wybiegu, przekonywających argumentów.

Użyć swoich wpływów.

Używać różnych sposobów, wszelkich dostępnych środków.

Używać obcych słów, wymyślnych porównań.

Używać wyzwisk.

Użyć niewłaściwego określenia, sformułowania.

Używać pseudonimu.

Używać przy nazwisku tytułu (naukowego, wojskowego).

Używać narzędzi, przyrządów.

Użyć do czegoś młotka, noża.

Używać do czytania okularów.

Użyć broni.

Do przewiezienia chorego użyto helikoptera.

Coś jest powszechnie używane.

Wyraz rzadko używany.

Rzecz użyta zgodnie z jej przeznaczeniem.

∆ Używane rzeczy «rzeczy nienowe, takie, z których już ktoś korzystał, podniszczone, zwykle o ubraniu: już przez kogoś noszone»

2. «posłużyć się, wyręczyć się kimś, skorzystać z czyichś usług, z czyjejś pomocy»

Użyć kogoś do pomocy, do realizacji swoich planów.

Używać kogoś jako chłopca na posyłki.

Użyć kogoś jako narzędzia swoich intryg.

Użyto wojska do ewakuowania powodzian.

3. «wziąć, przyjąć coś jako lekarstwo, używkę, napój, zastosować coś jako przyprawę, dodatek do czegoś, jako kosmetyk, rzadziej jako zabieg; zażyć»

Używać leków, środków nasennych, narkotyków.

Nie używał alkoholu.

Używać maści, kremu, pudru, kosmetyków.

Nigdy nie używała pomadki do ust.

Używa w nadmiarze ostrych przypraw, tłustych sosów.

Do smażenia używa oliwy.

◊ Używać ruchu «chodzić, biegać, poruszać się, wykonywać ćwiczenia gimnastyczne itp.»

4. «zrobić z czegoś użytek; wyzyskać, wykorzystać, zużytkować»

Używać odpadów jako surowca do produkcji ubocznej.

Na buty użyto najlepszej skóry.

Cenne drewno używane do wyrobu mebli.

Wolnego czasu użyła na zrobienie porządków.

5. «doznać, doświadczyć czegoś, skorzystać z czegoś, zwykle z czegoś przyjemnego; zabawić się, pohulać»

Używać swobody.

Nie użyć wiele dobrego w życiu.

Bawił się, używał ile wlezie.

◊ Używać świata, życia, używać sobie «korzystać z uroków życia, folgować sobie w przyjemnościach, dawać upust swoim upodobaniom, zachciankom»

◊ pot. Używać sobie na kimś «dokuczać komuś, dawać się komuś we znaki»

◊ Użyć jak pies w studni «nie zaznać niczego dobrego, źle spędzić czas; znaleźć się w przykrym położeniu»

□ Używaj świata, póki służą lata.