winny

I

1. «dotyczący wina - winorośli (rośliny lub jej owoców)»

Winne krzewy.

Winna jagoda.

Grona winne.

∆ Latorośl winna → winorośl

2. «dotyczący wina - napoju, mający związek z wytwarzaniem wina»

Kupiec winny.

Handel winny.

Polewka winna.

Miód zaliczany jest do napojów winnych.

∆ Drożdże winne «odmiany i rasy drożdży hodowlanych (szlachetnych) z gatunku Saccharomyces cerevisiae, stosowane w przemyśle winiarskim»

∆ Moszcz winny «sok wyciśnięty z winogron, przeznaczony do wyrobu wina; także: wino niskoalkoholowe (zawierające do 9% alkoholu)»

∆ Ocet winny «ocet o przyjemnym aromacie, otrzymywany przez fermentację octową wina gronowego»

3. «o smaku lub zapachu: przypominający wino, słodko-kwaskowy, kwaskowaty; o owocach: mający taki smak»

Owoce o winnym smaku.

Winny zapach ulęgałek.

Winne jabłko.

4. pot. «dotyczący wina - koloru w kartach; pikowy»

As, król winny.

II

a. winien (tylko w funkcji orzecznika), winna, winne m.-os. winni, ż.-rzecz. winne

«będący sprawcą lub przyczyną czegoś; taki, na którym ciąży wina, odpowiedzialność za coś»

Kto jest temu winien?

Czuć się winnym wobec kogoś.

Ty jesteś wszystkiemu winien (a. winny).

Być winnym katastrofy, klęski, nieszczęścia, zbrodni.

Uznać kogoś za winnego.

Udowodniono oskarżonemu, że jest winny (a. winien).

◊ Bogu ducha winien «taki, którego nie obciąża najmniejsza wina, całkowicie niewinny; spokojny, nikomu nie wadzący»

winny, winna w użyciu rzecz. «osoba winna; osoba, na której ciąży wina, odpowiedzialność za coś»

Winnych surowo ukarano.