wyciągnąć

wyciągnąć
dk Va, \wyciągnąćnę, \wyciągnąćniesz, \wyciągnąćnij, \wyciągnąćnął, \wyciągnąćnęła, \wyciągnąćnęli, \wyciągnąćnięty, \wyciągnąćnąwszy - wyciągać ndk I, \wyciągnąćam, \wyciągnąćasz, \wyciągnąćają, \wyciągnąćaj, \wyciągnąćał, \wyciągnąćany
1. «ciągnąc wyjąć, wydostać coś; wydobyć, wywlec»

Wyciągnąć sieć z wody.

Wyciągnąć miecz, rewolwer, sztylet.

Wyciągnąć ubranie z szafy, dowód z torebki.

Wyciągnąć los z bębna.

Wyciągnąć wiadro wody ze studni.

mat. Wyciągnąć pierwiastek «obliczyć pierwiastek z danej liczby»
◊ Wyciągnąć od kogoś pieniądze «wyłudzić od kogoś pieniądze lub odebrać własne»
◊ Wyciągać kasztany z ognia cudzymi rękami «używać kogoś do wykonywania trudnej pracy, do załatwienia takiej sprawy, z której samemu odniesie się korzyść»
◊ Wyciągnąć konsekwencje w stosunku do kogoś «odpowiednio zareagować na czyjeś niewłaściwe postępowanie, ukarać kogoś za coś»
◊ Wyciągnąć wnioski, naukę z czegoś «ocenić coś krytycznie czerpiąc z tego wskazówki na przyszłość»
◊ Wyciągnąć coś na światło dzienne, na jaw «ujawnić coś, podać do wiadomości publicznej»
◊ Wyciągnąć z kogoś, od kogoś tajemnicę, wiadomości, prawdę «podstępnie, sprytnie nakłonić kogoś lub zmusić do wyjawienia, wyjaśnienia czegoś»
2. «wyprostować, wysunąć przed siebie, do przodu»

Odpoczywał wyciągnąwszy nogi.

Wyciągać do kogoś ręce na powitanie.

Wyciągać szyję z ciekawości.

◊ Wyciągnąć rękę (ręce) po coś a) «sięgnąć po coś, chcieć wziąć do ręki» b) «chcieć sobie coś przywłaszczyć, ukraść»
◊ Wyciągnąć rękę, dłoń przyjazną, pomocną do kogoś «okazać komuś życzliwość, chęć pomocy»
◊ Wyciągać rękę (o wsparcie, o pomoc) «żebrać, prosić o wsparcie»
◊ Wyciągnąć rękę do zgody «wystąpić z inicjatywą zgody, chcieć się pogodzić z kimś»
◊ Wyciągać nogi «iść bardzo szybko, dużymi krokami, pośpiesznie»
posp. Wyciągnąć nogi, kopyta «umrzeć»
3. «rozciągnąć coś elastycznego wzdłuż lub wszerz; wydłużyć, rozszerzyć»

Wyciągnąć drut, gumę.

Wyciągnąć firanki po praniu.

◊ Iść wyciągniętym krokiem «iść prędko, dużymi krokami»
◊ Pędzić, gnać wyciągniętym kłusem, galopem, cwałem «o koniu: pędzić, gnać długim, wydłużonym kłusem, galopem, cwałem»
4. pot. «nakłonić, namówić, przynaglić kogoś do wyjścia skądś, do udania się z kimś; także: zmuszając wyprowadzić, zabrać kogoś ze sobą»

Wyciągnąć kogoś na koncert, do kina.

Wyciągnąć kogoś do lasu, na grzyby.

◊ Wyciągnąć kogoś z łóżka «spowodować, by ktoś wstał z łóżka»
◊ Wyciągnąć kogoś na rozmowę, na zwierzenia «nakłonić kogoś do mówienia, do zwierzeń, do powiedzenia tego, czego nie chciał»
5. częściej dk, pot. «postarać się dla kogoś o uwolnienie; uratować, wydobyć z opresji»

Wyciągnąć kogoś z więzienia.

◊ Wyciągnąć kogoś z biedy, z nędzy, z tarapatów «pomóc komuś (zwykle materialnie)»
6. pot. «osiągnąć, uzyskać coś w stopniu maksymalnym»

Wyciągał miesięcznie kilka tysięcy złotych.

Samochód wyciągał setkę.

7. pot. «zaśpiewać właściwie, poprawnie, przeciągle»

Wyciągać czyste tony.

Słowik wyciągał trele.

8. środ. «obrysować (piórkiem, grafionem, grafosem) kontury rysunku wykonanego ołówkiem»

Wyciągać tuszem (w tuszu) kontury liter, rysunek techniczny.

wyciągnąć się - wyciągać się
1. «położyć się w pozycji wyprostowanej, rozłożyć się na czymś (w czymś) wygodnie»

Wyciągnąć się na łóżku.

◊ Wyciągnąć się jak długi «upaść na całą długość, przewrócić się»
2. «zostać wyprężonym, wysuniętym naprzód, wyciągniętym w kierunku kogoś lub czegoś»

Ramiona same wyciągnęły się do niego.

Wyciągnęły się prawice na powitanie.

3. «ulec rozciągnięciu wzdłuż lub wszerz»

Dziana sukienka wyciągnęła się.


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • wyciągnąć — {{/stl 13}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}wyciągać{{/stl 7}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 8}}{coś} {{/stl 8}}{{stl 7}}(jest) jak psu [krowie] z gardła (wyciągnięte [wyjęte]); ciągnąć [wyciągnąć] {{/stl 7}}{{stl 8}}{kogoś} {{/stl 8}}{{stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wyciągnąć — 1. Woda wyciąga «długa kąpiel osłabia» 2. Wyciągać nogi «iść bardzo szybko, dużymi krokami»: (...) wyszli wszyscy trzej za bramę, wyciągając nogi w pośpiechu. B. Wojdowski, Chleb. 3. Wyciągać rękę «żebrać, prosić o wsparcie»: Oburzają ich też… …   Słownik frazeologiczny

  • wyciągnąć się — I {{/stl 13}}{{stl 23}}ZOB. {{/stl 23}}{{stl 33}}wyciągać się {{/stl 33}}{{stl 20}} {{/stl 20}} {{stl 20}} {{/stl 20}}wyciągnąć się II {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. dk IVa, wyciągnąć sięnę się, wyciągnąć sięnie się, wyciągnąć sięnij się, wyciągnąć… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wyciągnąć nogi [kopyta] — {{/stl 13}}{{stl 8}}pot. {{/stl 8}}{{stl 7}} umrzeć : {{/stl 7}}{{stl 10}}Jak tak dalej pójdzie, to chyba wkrótce wyciągnę nogi. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wyciągnąć [rozprostować] kości [gnaty] — {{/stl 13}}{{stl 7}} po długim siedzeniu, przebywaniu w niewygodnej pozycji wstać, przejść się, rozruszać się : {{/stl 7}}{{stl 10}}Wszystko mnie boli od tego siedzenia w samochodzie. Idę rozprostować kości. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wyciągnąć [wydobyć] — {{/stl 13}}{{stl 8}}{coś} {{/stl 8}}na powierzchnię {{/stl 13}}{{stl 7}} ujawnić coś, uczynić znanym coś (co dotychczas było zatajane) : {{/stl 7}}{{stl 10}}Prasa wyciągnęła, wydobyła na powierzchnię czyjeś powiązania z mafią. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • wyciągnąć się — Twarz się komuś wyciągnęła «twarz komuś zeszczuplała» Twarz się komuś wyciąga zob. twarz 9. Wyciągnąć się jak struna zob. struna 2 …   Słownik frazeologiczny

  • wyciągnąć kopyta — Umrzeć Eng. To die …   Słownik Polskiego slangu

  • wyciągnąć nogi — Umrzeć Eng. To die …   Słownik Polskiego slangu

  • wyciągać – wyciągnąć konsekwencje — {{/stl 13}}{{stl 7}} pociągać do odpowiedzialności za popełnione czyny : {{/stl 7}}{{stl 10}}Trzeba wyciągnąć surowe konsekwencje w stosunku do winnych zaniedbań. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”