chleb

chleb
m IV, D. -a, Ms. \chlebbie; lm M. -y
«pieczywo z mąki i wody na drożdżach lub na zakwasie, wyrobione w bochenki; bochenek takiego pieczywa»

Chleb biały, czarny, pszenny, żytni, pytlowy.

Chleb świeży, czerstwy, wypieczony.

Chleb z marmoladą.

Kromka, skiba, pajda chleba.

Bochenek chleba.

Skórka (od) chleba.

Rozczyniać, miesić, wygniatać, piec, krajać, smarować chleb.

Wsadzić chleb do pieca.

Kupić chleb (określoną ilość) a. kupić chleba (trochę).

Kupić dwa chleby razowe i jeden sitkowy.

∆ Chleb lubelski, nałęczowski, zakopiański; chleb Grahama «gatunki chleba»
◊ Chleb powszedni a) «codzienne jedzenie, konieczne do utrzymania się przy życiu» b) «rzecz codzienna, zwykła; nic nadzwyczajnego»
◊ Suchy chleb «chleb bez masła i bez dodatków, skąpe jedzenie»
◊ (To) chleb z masłem; to jakby zjeść chleb z masłem «to prosta sprawa, zwykła, codzienna rzecz»
◊ Zjadacz chleba «człowiek nie mający ideałów, przeciętny, o przyziemnych zainteresowaniach»
◊ Łamać z kimś chleb «być w zażyłych stosunkach z kimś, blisko z kimś przestawać»
◊ Z niejednego pieca chleb jadać «być doświadczonym życiowo»
◊ Żyć, siedzieć itp. o chlebie i wodzie «źle się odżywiać; dostawać bardzo mało jedzenia»
◊ Chleb kogoś bodzie «dobrobyt wbija kogoś w pychę, czyni zarozumiałym, aroganckim»
◊ Coś jest potrzebne jak chleb; potrzebować kogoś, czegoś jak chleba «coś jest niezbędne; bardzo kogoś, czegoś potrzebować»
◊ Z tej mąki chleba nie będzie «z tego nic nie wyjdzie»
□ Głodnemu chleb na myśli.
□ Czapką, chlebem i solą ludzie ludzi niewolą.
□ Kto na ciebie kamieniem, ty na niego chlebem.
□ U wdowy chleb gotowy.przen.
a) «byt, utrzymanie, zarobek, praca»

Być bez chleba.

Odbierać komuś chleb.

Pozbawić kogoś chleba.

Pracować, zarabiać na chleb, na kawałek chleba.

Robić coś dla chleba.

Mieć zapewniony chleb.

Stracić, znaleźć chleb.

Wędrować za chlebem, szukać chleba.

Żyć, być na czyimś, na własnym chlebie.

◊ Chleb żołnierski, rycerski, nauczycielski itp. «praca, zawód, zajęcia żołnierza, rycerza, nauczyciela itp.»
◊ Ciężki kawałek chleba «środki utrzymania, zarobki zdobyte z trudem, ciężką pracą»
◊ Lekki chleb a) «łatwy sposób zarobkowania, lekka praca» b) «uprawianie prostytucji»
◊ Łaskawy, gotowy chleb «utrzymanie bez pracy, życie na czyjś koszt, z czyjejś łaski»
◊ Chodzić po proszonym chlebie «żebrać»
◊ Darmo jeść czyjś chleb a. chleb u kogoś «być na czyimś utrzymaniu bez pracy»
◊ Pójść na swój chleb «zacząć prowadzić własny dom, samodzielne gospodarstwo; przejść na własne utrzymanie»
b) rzad. «zboże»

Uprawiać rolę pod chleb.

* bot. Chleb świętojański a. chleb św. Jana «Ceratonia siliqua, wiecznie zielone drzewo z rodziny strączkowych, o błyszczących, twardych liściach, rosnące w krajach śródziemnomorskich; jadalne strąki tego drzewa; szarańczyn»

Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • chleb — I {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. mnż I, D. a, Mc. chlebbie, blm {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} wyrób spożywczy otrzymywany przez wypiekanie odpowiednio przygotowanego i uformowanego ciasta (zwykle w postaci bochenków) …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • chleb — 1. Chleb powszedni a) «codzienne jedzenie konieczne, by utrzymać się przy życiu»: (...) nigdy nie musiał pracować ciężko na chleb powszedni. C. Miłosz, Legendy. b) «rzecz codzienna, zwykła, nic nadzwyczajnego»: Teraz wszystko wydawało się… …   Słownik frazeologiczny

  • Chleb — Dieser Artikel beschreibt die Gemeinde Chleby im Okres Nymburk. Für die gleichnamige Gemeinde im Okres Benešov, siehe Chleby u Týnce nad Sázavou. Chleby …   Deutsch Wikipedia

  • chleb powszedni — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} to, co jest konieczne do życia (najczęściej o pożywieniu) : {{/stl 7}}{{stl 10}}Chleba naszego powszedniego daj nam dzisiaj... Modlić się o chleb powszedni. {{/stl 10}}{{stl 20}}… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • Chléb a písně — is a 1971 Czechoslovak film. The film starred Josef Kemr.[1] References ^ Josef Kemr . Czech Film Database. http://www.csfd.cz/herec/936 josef kemr/. Retrieved August 15, 2010 …   Wikipedia

  • czarny chleb — {{/stl 13}}{{stl 7}} chleb żytni, razowy; powszechnie uważany za gorszy od innych gatunków chleba (symbol zgrzebnego, twardego życia bez luksusów) : {{/stl 7}}{{stl 10}}Więźniowie jedzący czarny chleb. W dzieciństwie zaznać tylko smaku czarnego… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • lekki chleb — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} łatwa, niemęcząca praca przynosząca dużo pieniędzy : {{/stl 7}}{{stl 10}}Praca programisty to tylko z pozoru lekki chleb. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}2. {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • suchy chleb — {{/stl 13}}{{stl 7}} sam chleb – niczym nieposmarowany, bez żadnych dodatków; skromne pożywienie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Jak ktoś jest głodny, to mu i suchy chleb smakuje. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • z niejednego pieca chleb jadać [jeść] — {{/stl 13}}{{stl 7}} bywać w wielu miejscach, mieć bogate doświadczenie życiowe : {{/stl 7}}{{stl 10}}Kierownik naszej wyprawy z niejednego pieca chleb jadał, był to prawdziwy globtroter. Umie sobie radzić; z niejednego pieca jadł chleb. {{/stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • być potrzebnym jak chleb — {{/stl 13}}{{stl 7}} być niezbędnym, koniecznym dla jakichś celów : {{/stl 7}}{{stl 10}}Czyste powietrze jest nam potrzebne jak chleb. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”