zbić

zbić
dk Xa, zbiję, zbijesz, zbij, zbił, zbity - zbijać ndk I, \zbićam, \zbićasz, \zbićają, \zbićaj, \zbićał, \zbićany
1. «zrobić jakąś całość z poszczególnych elementów, zrobić coś z desek, belek itp. łącząc je za pomocą gwoździ»

Zbić półkę, skrzynię.

Zbić z listewek klatkę.

◊ Zbić majątek, pieniądze, grosz, fortunę «zgromadzić duże zasoby pieniężne, zebrać duży majątek»
2. tylko dk «bijąc zadać wiele razów, ciosów, sprawić lanie, wychłostać, wysmagać, wybić»

Zbić kogoś pięściami, rózgą, kijem, batem.

Zbić aż do krwi, do utraty przytomności.

Zbić kogoś po plecach, po twarzy.

◊ pot. Zbić kogoś na kwaśne jabłko «zbić kogoś mocno, bardzo dotkliwie»
3. tylko dk «uderzywszy lub zrzuciwszy coś na ziemię sprawić, że rozpadnie się na kawałki; stłuc»

Zbić lustro, szklankę, szybę.

4. tylko dk «uderzywszy uszkodzić coś, np. naskórek ciała, kość»

Rozcierać zbite kolano.

Zbił sobie brodę o kant stołu.

◊ posp. Wyrzucić, wylać kogoś na zbity łeb, na zbity pysk «wyrzucić kogoś skądś przemocą, brutalnie, usunąć kogoś (np. z pracy) kategorycznie, natychmiast, bez wypowiedzenia»
5. przestarz. «uderzywszy strącić, zrzucić z czegoś»
dziś tylko w terminach i we fraz.:
∆ Coś, np. czyjś cios zbija kogoś z nóg «coś, np. czyjś cios powoduje, że ktoś się przewraca, upada»
∆ sport. Zbić cios, uderzenie «odeprzeć, odparować cios, uderzenie»
∆ Zbić piłkę «w siatkówce: mocno uderzyć piłkę, kierując ją pod ostrym kątem w dół na pole przeciwnika»
◊ Zbijać czyjeś zdanie, twierdzenie, argumenty, tezy (punkt po punkcie) «udowadniać, wykazywać bezpodstawność, bezzasadność, niesłuszność czyichś twierdzeń, argumentów»
◊ Zbić kogoś z tropu, pot. z pantałyku «pozbawić kogoś pewności siebie, wprawić w zakłopotanie; zmieszać, stropić»
◊ pot. Zbijać bąki «spędzać czas na próżnowaniu; próżnować, wałęsać się, łazikować»
zbić się - zbijać się
1. «skupić się, stłoczyć się; zespolić się, skawalić się»

Ludzie zbili się w ciasny krąg, w gromadkę.

Gliniasta gleba zbija się w twarde bryły.

2. tylko dk «zostać zbitym, ulec rozbiciu; stłuc się»

Lustro zbiło się.


Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем сделать НИР

Look at other dictionaries:

  • zbić — I {{/stl 13}}{{stl 23}}ZOB. {{/stl 23}}{{stl 33}}bić III {{/stl 33}}{{stl 20}} {{/stl 20}} {{stl 20}} {{/stl 20}}zbić II {{/stl 13}}{{stl 23}}ZOB. {{/stl 23}}{{stl 33}}zbijać {{/stl 33}}{{stl 20}} {{/stl 20}} {{stl 20}} {{/stl 20}}zbić III {{/stl …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zbić — 1. posp. Wylecieć skądś na zbity łeb, pysk, na zbitą mordę, euf. na zbitą twarz a) «zostać wyrzuconym skądś przemocą, brutalnie»: Wyleciał z baru na zbity pysk, ale (...) sam się o to prosił (...). Roz bezp 1997. b) «zostać usuniętym skądś za… …   Słownik frazeologiczny

  • zbić [i syn.] — {{/stl 13}}{{stl 8}}{kogoś} {{/stl 8}}na kwaśne jabłko {{/stl 13}}{{stl 7}} zbić bardzo mocno, posiniaczyć : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ojciec zbił (stłukł, sprał) go na kwaśne jabłko za palenie papierosów. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zbić kogoś na kwaśne jabłko — Zbić kogoś, zwłaszcza zwłaszcza za karę Eng. To beat someone up, especially as a punishment …   Słownik Polskiego slangu

  • zbić się — {{/stl 13}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}zbijać się {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zbić kogoś z pantałyku — Zaskoczyć kogoś (i odkryć czyjeś nieprzygotowanie), zwłaszcza zadając kłopotliwe lub trudne pytania Eng. To surprise someone immensely; to catch a person unprepared, especially by asking embarassing or difficult questions …   Słownik Polskiego slangu

  • zbić kogoś z tropu — Zaskoczyć kogoś (i odkryć czyjeś nieprzygotowanie), zwłaszcza zadając kłopotliwe lub trudne pytania Eng. To surprise someone immensely; to catch a person unprepared, especially by asking embarassing or difficult questions …   Słownik Polskiego slangu

  • zbijać – zbić — {{/stl 13}}{{stl 8}}{kogoś} {{/stl 8}}z tropu {{/stl 13}}{{stl 7}} wprawiać kogoś w konsternację, powodować zmieszanie, utratę pewności siebie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Zbić kogoś z tropu uwagami, stanowczością, milczeniem. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zbijać się – zbić się — {{/stl 13}}{{stl 7}} skupiać się w jednym miejscu, gromadzić się : {{/stl 7}}{{stl 10}}Wystraszone dzieci zbiły się w gromadkę. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • zbijać – zbić forsę [i syn.] — {{/stl 13}}{{stl 8}}pot. {{/stl 8}}{{stl 7}} zarabiać duże sumy pieniędzy, dorabiać się majątku : {{/stl 7}}{{stl 10}}Zbił forsę, kasę na nieuczciwych transakcjach. Zbijali szmal na podrabianiu wódki. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”