znać

znać
ndk I, znam, znasz, znają, znaj, znał, znany
1. «mieć pewien zasób wiadomości o kimś, o czymś, mieć wyobrażenie, wyrobione przez doświadczenie, pojęcie o kimś, o czymś; móc stwierdzić tożsamość kogoś, czegoś»

Znać czyjeś nazwisko, pochodzenie, miejsce pobytu, czyjś adres.

Znać kogoś blisko, doskonale, na wskroś, na wylot, mało, powierzchownie.

Znać kogoś dawno, od lat.

Znać kogoś osobiście, z widzenia.

Znać kogoś jako dobrego fachowca.

Był znany ze swej łatwowierności.

◊ Dać znać «powiadomić, przesłać wiadomość, przekazać informację»
◊ Dać znać na policję «powiadomić policję o czymś»
◊ Dać znać o sobie a) «działając ujawnić się, zwrócić na siebie uwagę» b) «zostać odczutym w jakiś sposób, zwykle przykry»
◊ Nie chcieć znać kogoś «nie chcieć mieć z kimś nic do czynienia, nie chcieć utrzymywać z kimś stosunków»
◊ Znać życie, świat «mieć doświadczenie życiowe»
◊ pot. Znać kogoś, coś jak zły grosz (szeląg), jak własną kieszeń, jak swoje pięć palców «znać kogoś, coś bardzo dobrze»
◊ Niech cię (go itp.) nie znam! «wykrzyknienie wyrażające zwykle podziw, uznanie, rzadziej uczucie negatywne»
◊ Znam ten ból «wiem dobrze, na czym to polega, poznałem to na własnej skórze»
2. «umieć coś, mieć coś opanowane, przyswojone, mieć wiadomości z jakiejś dziedziny»

Znać języki obce.

Znać swoje rzemiosło.

Znać historię swojego kraju.

◊ Znać coś na pamięć a) «dobrze pamiętać, umieć odtworzyć coś bez wzoru» b) «słysząc lub widząc coś wiele razy, doskonale się w tym orientować»
3. «wiedzieć, że coś istnieje lub może istnieć»

Nie znano wówczas druku.

Znała różne zioła lecznicze.

◊ Nie znać dnia ani godziny «nie wiedzieć kiedy coś nastąpi, żyć w niepewności, niepokoju»
◊ Nie znać lęku, strachu, litości, nienawiści itp. «być nieustraszonym, bezlitosnym, nie nienawidzić itp.»
◊ Nie znać miary w czymś «wykazywać nieumiarkowanie, brak powściągliwości w czymś»
□ Serce nie sługa, nie zna co to pany.
4. tylko w bezokoliczniku, pot. «dawać się poznać, zauważyć; widać»

Znać fachową rękę.

Nie znać, że była na urlopie.

Znać na nim zmęczenie.

Znać po niej, że płakała.

znać się
1. strona zwrotna czas. znać w zn. 1

Znając się dobrze wiedział, co zrobi.

2. «znać jeden drugiego, znać siebie wzajemnie»

Znają się od wielu lat.

Znały się dobrze od dziecka.

◊ pot. Znać się jak łyse konie «znać się bardzo dobrze»
3. «mieć gruntowne wiadomości w jakiejś dziedzinie, być biegłym w czymś, być znawcą czegoś»

Znać się na malarstwie, na muzyce.

Znać się na dobrych winach.

Znać się na koniach.

◊ Znać się na ludziach «umieć właściwie oceniać ludzi»
◊ Znać się na rzeczy a) «być dobrym znawcą czegoś, mieć dużo wiadomości w jakiejś dziedzinie» b) pot. «umieć się odpowiednio zachować względem kogoś»
◊ Znać się na żartach «mieć poczucie humoru»
◊ pot. Znać się tyle na czymś, co kura na pieprzu «nic o czymś nie wiedzieć; nie mieć o czymś pojęcia»

Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Нужно решить контрольную?

Look at other dictionaries:

  • znać — I {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIIa, znam, zna, znają, znany {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} mieć wiedzę, wyobrażenie, pojęcie o czymś, o kimś; wiedzieć, co jest czym lub kto jest kim : {{/stl 7}}{{stl 10}}Znać… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • znać — 1. Dać o sobie znać a) «ujawnić się, zwrócić na siebie uwagę, czasami w przykry dla otoczenia sposób; o zjawisku, tendencji itp.: uzewnętrznić się»: Po kampanii prasowej, jaka się wówczas rozpętała w mediach, gwałciciel przycichł. Dał znowu o… …   Słownik frazeologiczny

  • znać się — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} znać samego siebie : {{/stl 7}}{{stl 10}}Znam się dobrze, wiem, że temu nie podołam. {{/stl 10}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}2. {{/stl 12}}{{stl 7}} znać nawzajem jeden… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • znać się — na rzeczy a) «być znawcą czegoś, mieć dużo wiadomości z jakiejś dziedziny»: Nieźle budowało nam się ten most. Monterzy znali się na rzeczy jak rzadko. W. Dymny, Opowiadania. b) pot. «umieć się odpowiednio zachować wobec kogoś»: Zawsze grzecznie… …   Słownik frazeologiczny

  • znać [poznać] — {{/stl 13}}{{stl 8}}{kogoś, coś} {{/stl 8}}z dobrej [złej i in.] strony {{/stl 13}}{{stl 7}} znać, poznać tylko zalety lub wady kogoś, czegoś; poznać, znać kogoś jednostronnie, częściowo : {{/stl 7}}{{stl 10}}Poznać życie z najgorszej strony.… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • znać się jak łyse konie — {{/stl 13}}{{stl 7}} znać się nawzajem bardzo dobrze : {{/stl 7}}{{stl 10}}Członkowie zespołu znali się jak łyse konie. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • znać się na żartach — {{/stl 13}}{{stl 7}} mieć poczucie humoru, dystans, nie obrażać się : {{/stl 7}}{{stl 10}}Zupełnie nie znała się na żartach. W tym towarzystwie trzeba znać się na żartach. {{/stl 10}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • znać coś/kogoś na wylot — Znać się na czymś bardzo dobrze. To understand something or someone very well …   Słownik Polskiego slangu

  • znać się jak łyse konie — Znać się z kimś bardzo dobrze Eng. To know and understand each other very well …   Słownik Polskiego slangu

  • znać się na rzeczy — {{/stl 13}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} być specjalistą w jakiejś dziedzinie, bardzo dobrze orientować się w czymś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Zatrudnili go, bo zna się na rzeczy. Poprosić o konsultacje znającego się na… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”