znieść

znieść
dk XI, zniosę, zniesiesz, znieś, zniósł, zniosła, znieśli, zniesiony, zniósłszy - znosić ndk VIa, znoszę, \znieśćsisz, znoś, \znieśćsił, znoszony
1. «zdjąwszy przenieść gdzieś; zestawić, zsadzić»

Znieść dziecko ze schodów.

Znieść rzeczy ze strychu.

Znieść meble z ciężarówki.

Znieść węgiel do piwnicy.

2. «nosząc po kolei zgromadzić wiele czegoś w jednym miejscu; naznosić»

Znosić dziecku zabawki.

Znieść cegły na budowę.

∆ Znieść jajko «o ptakach: złożyć jajko, wydać z siebie jajko»
przen.

Znosić nowinki, plotki.

3. «o prądzie wody, powietrza: sprawić, że samolot, statek, łódź itp. zbacza z drogi, z kursu, unieść, porwać w innym kierunku; o wietrze, prądzie wody, rzece itp.: spowodować, że coś zostanie zerwane, zdruzgotane, rozbite i uniesione przez wodę»

Prąd znosi łódź.

Wiatr zniósł szybowiec na północ.

Rzeka zniosła most, kładkę, tamę.

4. częściej dk «zniszczyć, zburzyć całkowicie, doszczętnie, zrównać z ziemią»

Znieść miasto z powierzchni ziemi.

5. «unieważnić, skasować coś (często ustawą, zarządzeniem); spowodować zanik, ustanie czegoś»

Znieść prawo, zakaz, ustawę.

Dekret zniósł poddaństwo.

6. «wytrzymać coś (ból, przykrość) cierpliwie; poddać się czemuś bez protestu, przetrzymać, ścierpieć coś; z przeczeniem (częściej ndk): nienawidzić, nie cierpieć kogoś lub czegoś, nie móc ścierpieć kogoś lub czegoś»

Znieść ból.

Znieść upokorzenie, porażkę.

Znieść dobrze klimat, podróż.

Nie znosić brudu, hałasu.

Nie znosić samotności.

Nie móc kogoś znieść.

Nie móc znieść czyjegoś wzroku.

∆ Znieść coś od kogoś «doznać czegoś od kogoś»
∆ Znosić kogoś «tolerować czyjąś obecność, konieczność kontaktów z kimś»
◊ Głos, ton nie znoszący sprzeciwu «sposób mówienia, głos, ton stanowczy, bezwzględny, ostry, apodyktyczny»
7. przestarz. «zwyciężyć, rozbić, zniszczyć nieprzyjaciela w bitwie»

Znieść pułk, wojsko.

Znieść wroga.

8. → znosić
znieść się - znosić się
1. częściej ndk «tolerować siebie wzajemnie (zwykle z przeczeniem)»

Od dziecka się nie znosili.

2. zwykle ndk, fiz. «o siłach: usuwać wzajemnie swoje działanie; powodować pozostawanie ciała w równowadze»
3. → znosić się

Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем решить контрольную работу

Look at other dictionaries:

  • znieść — {{/stl 13}}{{stl 17}}ZOB. {{/stl 17}}{{stl 7}}znosić I {{/stl 7}} …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • znieść — Głos, ton nieznoszący sprzeciwu zob. sprzeciw. Kura znosząca złote jajka, jaja zob. kura 4. Znieść kogoś, coś z powierzchni ziemi zob. powierzchnia 3 …   Słownik frazeologiczny

  • poznosić — dk VIa, poznosićnoszę, poznosićsisz, poznosićnoś, poznosićsił, poznosićnoszony 1. «znieść wiele czegoś w jedno miejsce, znosząc pogromadzić» Poznosić bagaże do przechowalni. Poznosić gałęzie na ognisko. 2. «znieść wiele czegoś, znieść kolejno na… …   Słownik języka polskiego

  • znosić — I {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIb, znoszę, znosićsi, znoś, znoszony {{/stl 8}}– znieść {{/stl 13}}{{stl 8}}dk Vc, zniosę, zniesie, znieś, zniósł, zniosła, znieśli, zniesiony {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}}… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • przecierpieć — dk VIIa, przecierpiećpię, przecierpiećpisz, przecierpiećcierp, przecierpiećpiał, przecierpiećpieli, przecierpiećpiany 1. «doznać wielu cierpień, zmartwień; przeżyć jakiś czas w cierpieniu, znieść cierpienia w ciągu jakiegoś czasu» Wiele… …   Słownik języka polskiego

  • ścierpieć — dk VIIa, ścierpiećpię, ścierpiećpisz, ścierp, ścierpiećpiał, ścierpiećpieli, ścierpiećpiany «cierpliwie coś znieść, wytrzymać, przystać na coś bez buntu, bez sprzeciwu (używane częściej z przeczeniem)» Ścierpieć afront. Nie ścierpię… …   Słownik języka polskiego

  • zniesienie — n I rzecz. od znieść ◊ Nie do zniesienia «trudny do wytrzymania; przykry, drażniący, bolesny, nieznośny» zniesienie się rzecz. od znieść się …   Słownik języka polskiego

  • znosić — ndk a. dk VIa, znoszę, znosićsisz, znoś, znosićsił, znoszony 1. ndk → znieść 2. dk «zniszczyć odzież, obuwie przez długotrwałe lub intensywne używanie, noszenie» Znosił przez rok dwie pary pantofli. Znoszone buty. Znoszony płaszcz. znosić się 1.… …   Słownik języka polskiego

  • gorzki — 1. Gorzka pigułka «przykrość, niepowodzenie, porażka, które trzeba znieść bez skargi»: Rodzina Pana, z którą cały nasz zespół ma kontakt od czasu do czasu, usiłuje osłodzić, z poczciwych intencji, tę gorzką pigułkę, ale myśmy już zrozumieli – że… …   Słownik frazeologiczny

  • miara — 1. Dopełniła się, przepełniła się, przebrała się miara, miarka; coś dopełniło miary czegoś, przepełniło miarę czegoś «jest czegoś, zwykle czegoś złego, więcej niż można znieść lub tolerować»: Miarka się przebrała i oczekujemy, że premier dojdzie… …   Słownik frazeologiczny

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”