żałować

żałować
ndk IV, \żałowaćłuję, \żałowaćłujesz, \żałowaćłuj, \żałowaćował
1. «odczuwać żal, smutek, przykrość z jakiegoś powodu, zwykle z powodu straty kogoś lub czegoś, niedostania, nieosiągnięcia czegoś»

Żałuj, żeś tego nie widział (nie słyszał).

Żałować zgubionej pamiątki.

Niczego w życiu nie żałował.

Żałowała, że tak się stało.

Nie czas żałować róż, gdy płoną lasy. (Słowacki)

∆ Żałuję, bardzo żałuję «zwrot grzecznościowy, używany zwykle przy odmowie komuś czegoś, usprawiedliwiający odmowę»
2. «odczuwać skruchę, żal z powodu jakiegoś swego postępku, wyrzucać coś sobie»

Żałować swego kroku, wybryku, wybuchu gniewu.

Żałował, że się tak uniósł.

Gorzko żałować swego postępku.

Żałować za grzechy.

3. «współczuć komuś z powodu jego kłopotów, nieszczęścia; litować się nad kimś, nad czymś»

Nic go nie żałowała, bo sam był sobie winien.

4. «ograniczać wydatki na coś do minimum, dawać coś, udzielać czegoś niechętnie; skąpić»

Żałować sobie (komuś) czegoś.

Żałował żonie pieniędzy na stroje.

Nie żałowali sobie, wydawali dużo pieniędzy.

◊ Nie żałować czegoś (np. pieniędzy, wysiłku, rąk, bata) «chętnie dawać coś (np. pieniądze), hojnie obdarzać czymś; z zapałem przykładać się (do pracy), dużo czegoś stosować (np. kar, upomnień)»

Słownik języka polskiego . 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • żałować — {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk Ia, żałowaćłuję, żałowaćłuje {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} odczuwać żal, być pogrążonym w smutku z jakiegoś powodu, przeżywać coś przykro, boleć nad czymś : {{/stl 7}}{{stl… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • żałować — Gorzko czegoś żałować zob. gorzko …   Słownik frazeologiczny

  • pluć sobie w brodę — żałować zrobienia czegoś Eng. To regret doing something …   Słownik Polskiego slangu

  • kiesa — ż IV, CMs. kiesie; lm D. kies «woreczek używany dawniej do przechowywania pieniędzy lub kosztowności; trzos, sakiewka, kabza» Pełna, pusta, ciężka, lekka kiesa. Otworzyć, zamknąć kiesę. Schować, włożyć do kiesy. przen. «kasa; kapitał, pieniądze,… …   Słownik języka polskiego

  • niewczas — m IV, D. u, Ms. niewczassie; lm M. y daw. «nieodpowiednia pora» tylko we fraz. Przekonać się o czymś, żałować czegoś itp. po niewczasie «przekonać się o czymś, żałować czegoś itp. za późno, po dokonaniu się czegoś, kiedy minął właściwy moment, po …   Słownik języka polskiego

  • odżałować — {{/stl 13}}{{stl 7}}[wym. od żałować] {{/stl 7}}{{stl 8}}cz. dk Ia, odżałowaćłuję, odżałowaćłuje, odżałowaćany {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} przestać żałować z jakiegoś powodu : {{/stl 7}}{{stl 10}}Nie mógł… …   Langenscheidt Polski wyjaśnień

  • gorzko — czegoś żałować, pożałować «odczuwać, odczuć żal, skruchę, wyrzucać sobie złą decyzję, nieetyczny postępek itp.»: (...) ostrzegam cię: jeżeli od tej chwili odezwiesz się nie pytany lub przeszkodzisz mi w lekcji, napytasz sobie biedy i będziesz… …   Słownik frazeologiczny

  • pierś — 1. Bić się, uderzać się, pot. walić się w cudze piersi «zrzucać na kogoś winę»: (...) główne ostrze oburzenia moralnego skierowane w nim jest (...) przeciw tym, co bili się wówczas w cudze piersi mając sami niezupełnie czyste sumienia (...). R.… …   Słownik frazeologiczny

  • plunąć — 1. pot. Pluć i łapać «spędzać czas bezczynnie, nie mieć nic do roboty»: Niby wakacje, letnia pora, beztroski żywot młodzieńczy. W piłkę grać, opalać się, pluć i łapać, co nas to wszystko obchodzi? A. Minkowski, Szaleństwo. 2. pot. Pluć sobie w… …   Słownik frazeologiczny

  • pluć — 1. pot. Pluć i łapać «spędzać czas bezczynnie, nie mieć nic do roboty»: Niby wakacje, letnia pora, beztroski żywot młodzieńczy. W piłkę grać, opalać się, pluć i łapać, co nas to wszystko obchodzi? A. Minkowski, Szaleństwo. 2. pot. Pluć sobie w… …   Słownik frazeologiczny

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”