- cztery
- + ż.-rzecz.; czterej, czterech, m.-os.; DMs. czterech, C. czterem, B. m.-os. czterech, ż.-rzecz. cztery, N. czterema1. «liczebnik główny oznaczający liczbę 4»
Czterech mężczyzn idzie.
Czterej mężczyźni idą.
Cztery jabłka leżą na stole.
Dwadzieścia cztery tomy stoją na półce.
Zarobić sto dwadzieścia cztery złote.
◊ Cztery deski «trumna»◊ Cztery litery «dupa»przen. «niedołęga, ciamajda, daw. kiep»◊ Cztery ściany «pokój, izba»◊ Jak dwa a dwa cztery «oczywiście, na pewno»◊ W cztery oczy «na osobności, sam na sam»◊ Grać na cztery ręce «grać na fortepianie utwór skomponowany w dwóch tonacjach do wykonania przez dwie osoby»◊ Kuty na cztery nogi «sprytny, cwany, przebiegły»◊ Wygonić, wygnać itp. na cztery wiatry «wygonić, wygnać itp. gwałtownie, bezwzględnie, bez prawa powrotu»◊ Wyspać się na cztery boki «wyspać się doskonale, znakomicie»◊ Zamknąć (się) na cztery spusty «zamknąć (się) na wszystkie zamki; odosobnić się, skryć się»◊ Cztery kąty a piec piąty «o bardzo ubogim mieszkaniu»2. «ocena szkolna w piątkowym systemie ocen, oznaczana cyfrą 4, równająca się ocenie dobrej»Zdać egzamin na cztery.
Słownik języka polskiego . 2013.
